Zbycie ogółu praw i obowiązków wspólnika w spółce komandytowej
Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks Spółek Handlowych (Dz. U. z 2013, poz. 1030 ze zm. – dalej jako k.s.h.) przewiduje, iż dopuszczalne jest zbycie ogółu praw i obowiązków wspólnika w spółce komandytowej. Zbycie ogółu praw i obowiązków wspólnika w spółce komandytowej często określane jest mianem tzw. „zbycia udziałów w spółce”. Zgodnie z treścią art. 10 § 1 i 2 k.s.h.
„ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej może być przeniesiony na inną osobę tylko wówczas gdy umowa spółki tak stanowi”. Ponadto „ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej może być przeniesiony na inną osobę tylko po uzyskaniu pisemnej zgody wszystkich pozostałych wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej”.
Jak wynika z powyższego „zbycie udziałów w spółce komandytowej” jest dopuszczalne jeżeli zostaną spełnione określone warunki.
Po pierwsze umowa spółki komandytowej musi wyraźnie przewidywać, że ogół praw i obowiązków w Spółce może zostać zbyty. Powyższe, prowadzi do wniosku, że w spółce komandytowej brak stosownego zapisu w umowie spółki skutkuje niemożnością zbycia ogółu praw i obowiązków wspólnika.
Po drugie wspólnicy Spółki muszą udzielić pisemnej zgody na dokonanie zbycia ogółu praw i obowiązków przez wspólnika w spółce. Zgoda ta musi zostać udzielona przez wszystkich wspólników. Forma pisemna zgody została zastrzeżona dla celów dowodowych, przez co zgoda na zbycie ogółu praw i obowiązków może zostać udzielona w innej formie aniżeli forma pisemna.
Brzmienie art. 10 § 2 k.s.h. prowadzi do wniosku, że postanowienia umowy spółki mogą modyfikować formę udzielanej przez wspólników zgody i tak: umowa spółki może przewidywać, że zgoda powinna zostać wyrażona w kwalifikowanej formie np. w formie aktu notarialnego, jak również umowa spółki może przewidywać łagodniejsze uregulowanie w zakresie obowiązku uzyskania zgody wspólników np. przez ograniczenie liczby wspólników których zgoda jest potrzebna do dokonania transakcji albo nawet przez całkowitą eliminację tego warunku.
Bezwzględnie należy pamiętać, że zbycie ogółu praw i obowiązków wspólnika spółki komandytowej bez zachowania powyższych wymogów zgodnie z treścią art. 58 § 1 k.c. jest nieważne.
Uzupełniając wywody w zakresie zbycia ogółu praw i obowiązków wspólnika w spółce komandytowej należy wskazać, że przepisy prawa przewidują również inne ograniczenia związane ze zbywaniem ogółu praw i obowiązków wspólnika w spółce komandytowej. Przykładowo nie dopuszczalne jest przeniesienie tylko części praw i obowiązków, w szczególności określając zbywane prawa i obowiązki za pomocą zbywanego „udziału” procentowego. Powyższe stanowisko potwierdza Sąd Okręgowy w Gdańsku, który w postanowieniu z dnia 13 maja 2009 roku, sygn. VIII Ga 23/09 stwierdził, że „zbycie procentowe udziałów w spółce osobowej części tego udziału godzi w integralność udziału jako konglomeratu uprawnień o charakterze majątkowo korporacyjnym i jest niedopuszczalne”.
Nadmienić jednak należy, iż możliwe jest zbycie określonej konkretnej wierzytelności wspólnika wobec spółki wynikającej z przysługujących wspólnikowi praw (zbycie roszczenia o wypłatę zysku za dany rok obrotowy), z tym, że nie jest możliwe przeniesienie samego prawa do udziału w zysku.
Ponadto odmiennie jak w przypadku udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością za niedopuszczalne uznaje się także czynności polegające na obciążeniu ogółu praw i obowiązków wspólnika np. poprzez ustanowienie zastawu albo prawa użytkowania, albowiem czynności takie prowadziłyby do faktycznego rozszczepienia ogółu praw i obowiązków.
Czynność zbycia ogółu praw i obowiązków może być dokonana w drodze dowolnej umowy, a w szczególności w formie umowy sprzedaży lub darowizny. Kodeks spółek handlowych nie przewiduje również jakieś szczególnej formy zawarcia umowy zbycia ogółu praw i obowiązków wspólnika w spółce komandytowej jakkolwiek dla zachowania bezpieczeństwa obrotu warto dokonać tej czynności co najmniej w formie pisemnej. Tak więc zawarcie powyższej umowy w formie aktu notarialnego nie jest obowiązkowe, choć umowa spółki komandytowej może ustanowić określony wymóg co do formy jej zawarcia. Zbycie ogółu praw i obowiązków wspólnika w spółce komandytowej nie wymaga zmiana umowy spółki.
Stan na dzień 12 Marzec 2017 r.
Blog Kancelarii Pasternak LEGAL ma charakter wyłącznie edukacyjny i zawiera treści jedynie o charakterze ogólnym, w których mogą zdarzyć się pominięcia jak i omyłki, a w szczególności dlatego, że artykuły na blogu są aktualne w dacie ich publikacji, zaś w późniejszym czasie mogą nie odzwierciedlać stanu zmieniających się przepisów prawa. Kancelaria nie bierze odpowiedzialności za jakąkolwiek szkodę, która została wyrządzona w związku zastosowaniem lub niezastosowaniem się do przekazanej na blogu treści, albowiem treści zawarte na blogu nie mogą stanowić w szczególności porady czy informacji prawnej wydawanej indywidualnie przy uwzględnieniu konkretnego stanu faktycznego i prawnego.
Jeżeli zainteresowała Cię ta tematyka, zapraszamy do śledzenia naszego bloga oraz zapisu do Newslettera.
Jeśli chcesz uzyskać poradę prawną – skontaktuj się poprzez formularz, mail bądź telefonicznie.
