Czy warto założyć spółkę osobową? – SERIA EXPERCKA

Spis treści:
1. Jakie są rodzaje spółek?
2. Jakie są spółki osobowe?
3. Co to jest spółka kapitałowa?
4. Czym się charakteryzują spółki osobowe?
5. Czym jest podmiotowość prawna spółek?
6. Czy zastanawiałeś się co z udziałem spółki osobowej?
7. Czy możliwa jest zmiana wspólników spółki osobowej?
8. Czy możliwa jest zmiana wspólników spółki osobowej?
9. Jak wygląda odpowiedzialność wspólników spółek osobowych?
9. Podsumowanie

Jakie są rodzaje spółek?

Spółki osobowe zgodnie z Kodeksem spółek handlowych dzielą się na spółki osobowe i kapitałowe. W pierwszej z nich wyróżniamy spółki takie jak: jawną, partnerską, komandytową oraz komandytowo – akcyjną. Spółki kapitałowe z kolei dzielą się na spółkę akcyjną, spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Innowacją jest powstanie nowego typu, którym jest prosta spółka akcyjna.

Prosta spółka akcyjna odpowiada na wymogi stale zmieniającej się gospodarki. Ten nowatorski rodzaj spółki cieszy się coraz większa popularnością wśród nowych przedsiębiorców nie z uwagi na przedmiot działalności spółki, a udogodnienia w jej powstaniu, a także prowadzeniu. Co ciekawe osobowe spółki spółki przekształcanej mogą przybrać formę prostej spółki akcyjnej. Różnic można dopatrywać się także w prowadzeniu spraw spółki.

Jakie są spółki osobowe?

Spółki osobowe, są spółkami prawa handlowego. Głównym założeniem na którym budują swoje fundamenty funkcjonowania to wzajemne zaufanie oraz współpraca pozostałych wspólników. Założenie spółki osobowej wymaga zawarcia umowy spółki i wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego. Głównym celem spółek osobowych jest prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą. Co do zasady skład osobowy spółek jest stały. Spółka osobowa jako spółka prawa handlowego ma prawo, m.in. do nabywania praw, własności, czy zaciągania zobowiązań. Według kodeks spółek handlowych do spółek osobowych zaliczamy spółki: jawną, partnerską, komandytową
< komandytowo-akcyjną. Założyć spółkę osobową mogą wspólnicy poprzez zawarcie umowy w formie pisemnej.

Co to jest spółka kapitałowa?

Przez spółkę kapitałową rozumie się formę działalności gospodarczej. Istotą funkcjonowania takiego podmiotu jest jego kapitał. Przepisy dotyczące spółek osobowych nieco odbiegają od tych, które regulują złożenie spółki kapitałowej. Kodeks spółek handlowych wyróżnia spółki akcyjne i z ograniczoną odpowiedzialnością. Obok spółek kapitałowych prawo wyróżnia także wspomniane spółki osobowe. Założyć spółkę kapitałową mogą zarówno osoby prawne, jak i fizyczne, co niekiedy sprowadza do błędnego utożsamiania ze spółkami osobowymi. Co do wspólnika spółki kapitałowej ustawodawca daje zatem szereg możliwości.

Czym się charakteryzują spółki osobowe?

Przepisy regulujące kwestię spółek osobowych znajdziemy w Kodeksie spółek handlowych. Ujmuje on m.in. podstawy funkcjonowania spółki, aspekty związane z likwidacją, a także przekształceniem. Pośród przepisów regulujących kwestie spółek osobowych można wyróżnić te które ogólnie odnoszą się do wszystkich rodzajów spółek osobowych oraz te które odnoszą się do konkretnych z nich.

Przepisy kodeksu spółek handlowych wspólne wszystkim spółkom odnoszą się do podmiotowości prawnej, wspólników, umów spółki, zmian pośród członków spółki oraz obejmuje aspekty związane z rachunkowością, jak też tyczy się przekształceń spółek osobowych. Co do zasady osobowa spółka odpowiada sama za ciążące na niej zobowiązania mając na względzie przedmiot działalności spółki.

Nie można pominąć, że prowadząc działalność gospodarczą w formie spółki osobowej warto wiedzieć jaka jest charakterystyka spółek. Cechą charakterystyczną spółek osobowych jest przejawiająca się w nich podmiotowość prawna spółek, zmiany umowy spółki, możliwości zmiany wspólnika i ich odpowiedzialności. Założyć spółkę osobową można w każdym dopuszczalnym przez prawo celu. Tutaj warto wspomnieć, iż wspólnicy spółki osobowej odpowiadają za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem bez żadnych ograniczeń. Jednocześnie reprezentować spółkę osobową może każdy z pozostałych wspólników spółki na zewnątrz. Ważne jest działanie na rzecz obranych priorytetów działalności gospodarczej. Co ciekawe spółki osobowe nie posiadają wyodrębnionych organów. Wyjątek w tym zakresie stanową: spółka komandytowo – akcyjna oraz partnerska. Zaś sama rejestracja odbywa się poprzez dokonanie wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego w skrócie KRS.

Czym jest podmiotowość prawna spółek?

Kodeks spółek handlowych wyróżnia spółki kapitałowe oraz osobowe. Spółki kapitałowe w odróżnieniu od spółek osobowych są ułomnymi osobami prawnymi, czyli w świetle polskiego prawa nie są osobami prawnymi, ale na bazie szczególnych przepisów cieszą się zdolnością prawną. Założyć spółkę osobową mogą osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej w zależności od obranej formy i jaki ma być przedmiot działalności spółki.

Podmiotowość prawna spółek jest nieco odmienna. Spółki osobowe posiadają różne możliwości, ale nie posiadają osobowości prawnej. W zasadzie spółek osobowych można wymienić cztery.  Wiele zależy od postanowień umowy spółki. Kolejną cechą spółek osobowych jest fakt, że nie można tu założyć jednoosobowej spółki. Wskazuje na to charakterystyka spółek kapitałowych. W składzie osobowym danej spółki osobowej powinien być co najmniej jeden wspólnik. Spółki te mogą być podmiotem praw i obowiązków. Przez to należy rozumieć, że mogą w imieniu spółki nabywać różne prawa, a także zobowiązania. Działalność gospodarczą w formie spółki osobowej prowadzi się pod własną firmą. Natomiast majątkiem spółki jest wszystko to co zostało do niej wniesione.  Co do majątku spółki – stanowi on odrębną masę od prywatnego majątku jej pozostałych wspólników, która pokrywa, np. długi spółki. Nadto spółki osobowe posiadają zdolność sądową, procesową, restrukturyzacyjną oraz upadłościową. Te z kolei umożliwiają spółce osobowej, m.in. na bycie stronom w postępowaniach sądowych. Kwestie dotyczące spółek osobowych regulują także przepisy, które mają zastosowanie wobec osób prawnych. Obowiązków wspólnika spółki jest niewątpliwie wiele.

Czy zastanawiałeś się co z udziałem spółki osobowej?

Odpowiedź jest prosta – można by rzec, że nie istnieje za wyjątkiem spółki komandytowo – akcyjnej. Funkcjonowanie spółek osobowych w postaci jawnej i  partnerskiej oparte jest na umowie. Tak też statut spółki w sytuacji spółki akcyjnej zastępuje umowę założycielską i obejmuje przedmiot działalności spółki. W odróżnieniu do spółek osobowych z udziałem spółek kapitałowych jest nieco inaczej, np. dla sp. z o.o. należy je rozpatrywać przez pryzmat kapitału zakładowego. W związku z udziałem spółki kapitałowej bierze się na wzgląd jej wartość nominalną. Rozwodząc nad udziałem spółki kapitałowej należy pamiętać, że jego wartość nie może przekroczyć sumy kapitału zakładowego. W przypadku spółek osobowych mamy natomiast nie udział a ogół praw i obowiązków wspólnika spółki.

Jak wygląda wypowiedzenie umowy spółki jawnej?

Wypowiedzenia umowy spółki jawnej dokonuje się w formie pisemnej. Do wypowiedzenia umowy spółki konieczne jest stosowne uzasadnienie. Zaczynając od wypowiedzenia umowy spółki zazwyczaj dochodzi do likwidacji. Co ważne należy pamiętać, iż wypowiedzenia umowy spółki można dokonać na sześć miesięcy przed końcem roku obrotowego.

W ramach różnych działań spółki niekiedy konieczna okazuje się zmiana dotychczasowej umowy spółki. W zmianie umowy spółki udział wspólnika jest konieczny. W przypadku pominięcia udziału wspólnika spółki w zmianie umowy, zmiana ta jest nieważna. W imieniu spółki może działać każdy wspólnik.  Umowa spółki stanowi o danej kwestii, jeżeli poprzedzona jest zgodą wszystkich wspólników spółki. Obejmuje przedmiot działalności spółki. Możliwe jest również, że wspólnicy spółki osobowej uregulują ów kwestię w sposób indywidualny i tak zmieni się, np. sposób reprezentacji w imieniu spółki. Jeżeli umowa spółki stanowi inaczej, postanowienia te są wiążące dla wszystkich. W imieniu spółki komandytowej może działać także prokurent. Ważne jest, iż czynności spółki jawnej w nagłych okolicznościach zgodnie z kodeksem spółek handlowych może dokonać każdy ze wspólników bez podjęcia uprzedniej uchwały o ile narażałaby to spółkę na szkodę. Za długi spółki dotyczące spółki jawnej odpowiadają wspólnicy solidarnie. Jednocześnie za zobowiązania spółki jawnej odpowiadają całym swoim majątkiem bez ograniczeń – oznacza to, że odpowiadają też za zobowiązania spółki powstałe przed przystąpieniem do niej. Ale też udział w zyskach spółki jest równy, bez względu na rodzaj wkładu.

Czy możliwa jest zmiana wspólników spółki osobowej?

Prowadząc spółkę osobową może okazać się, iż konieczna jest zmiana wspólników spółki, jest to tzw. przeniesienie członkostwa. Jest to dopuszczalne przy odpowiedniej konstrukcji umowy spółki osobowej. W przypadku spółki osobowej wspólnicy mogą zgodnie uregulować te kwestie odmiennie, np. wyłączyć zmiany umowy spółki. W przypadku spółki osobowej należy pamiętać, że ważna jest zgoda wspólników do określonych działań. Reasumując istotą w przypadku spółki osobowej jest trwałość jej składu. Trwałość ta nie dotyczy jednak akcjonariuszy spółki komandytowo – akcyjnej w kwestii akcji. Akcjonariusze w spółce komandytowo – akcyjnej nie odpowiadają za długi spółki. Dla tego typu firma spółki komandytowej powinna zawierać człon wskazujący na nazwisko co najmniej jednego z komplementariuszy oraz dodatek „komandytowo akcyjna” lub skrót ,,S.K.A”. Jeżeli podmiotem założycielskim jest osoba prawna firma spółki komandytowej winna zawierać jej pełną nazwę oraz wskazany wyżej dopisek.

Jak wygląda odpowiedzialność wspólników spółek osobowych?

Równie istotna jest odpowiedzialność wspólnika spółki w rożnych typach spółek co charakteryzuje przedmiot działalności spółki. Wobec spółek osobowych spółka jawna charakteryzuje się tym, że jej wspólnicy odpowiadają całym posiadanym majątkiem, bez żadnych ograniczeń solidarnie. Co istotne w pozostałych spółkach uwidaczniają się odrębności, np. przy działalności spółki komandytowo – akcyjnej odpowiedzialność nie opiera się na majątku spółki, a sumie komandytowej oraz wniesionym wkładzie. Zaś w odniesieniu do spółki akcyjnej można by ująć, że wskazana odpowiedzialność jest praktycznie wyłączona. Pośród pozostałych spółek handlowych można doszukiwać zarówno wielu podobieństw, jak i odmienności z uwagi na sam przedmiot działalności spółki. Wkład wspólnika spółki osobowej może mieć różną postać. Począwszy od wiedzy specjalistycznej, po wkład pieniężny. Tak samo może być różna odpowiedzialność wspólnika spółki.

Co do spółki partnerskiej jej partnerzy nie odpowiadają osobiście za zobowiązania spółki w związku z wykonywaniem wobec spółki partnerskiej wolnego zawodu lub niedogodności, które zostały spowodowane przez pracownika podległego kierownictwu innego z partnerów. Szczególne postanowienia powinna zawierać umowa spółki partnerskiej. Zatem należy mieć na uwadze, że regulacja i odpowiedzialność za zobowiązania spółki osobowej mogą być odmienne dla poszczególnych typów spółki prawa. To też rodzi konsekwencje w odmienności co do prowadzenia spraw spółki.

Spółka osobowa z wyjątkiem spółki partnerskiej i komandytowej – nie posiada organów, takich jak zarząd, czy rada nadzorcza –  umowa spółki partnerskiej, podobnie jak w przypadku spółki komandytowej reguluje kwestie szczegółowe w tym zakresie. W aspektach reprezentacji spółki to charakter spółek osobowy wskazuje na sposób jej prowadzenia spraw. Tak też różnice nie opiewają jedynie na przedmiot działalności spółki. Co do spółki osobowej wspólnicy mogą mieć również wytyczne w zakresie prowadzenia spraw spółki, a co za tym idzie obowiązki. Niewątpliwie co do prowadzenia spraw spółki wspólnik musi być na bieżąco.

Spółkę osobową charakteryzuje konieczność wpisu do KRS. Jest to kwestia od spółki wymagana.

Podsumowanie

W określonych wypadkach założenie spółki osobowej może stanowić korzystne rozwiązanie zarówno na gruncie prawa podatkowego jak i kwestii związanych z ZUS. Korzyści jakie płyną z założenia spółki kapitałowej nie zawsze będą miały istotne znaczenie dla określonego rodzaju działalności gospodarczej, niekiedy może się również okazać, że dochowanie określonej formy prawnej prowadzenia działalności jest wręcz niezbędne dla możliwości prowadzenia biznesu. Z tego względu warto skorzystać z pomocy podmiotów świadczących usługi związane z rejestracją spółek.

Zakładanie spółek to usługa Kancelarii Adwokackiej Pasternak LEGAL skierowana do podmiotów, które nie chcą tracić czasu na zgłębianiu skomplikowanych regulacji prawnych i rejestracyjnych, pozwalających na samodzielne założenie firmy. Prowadzenie działalności gospodarczej w formie spółki (osobowej lub kapitałowej) stało się już w Polsce powszechne. W 2021 roku zawiązano 17 177 nowych spółek, a tylko w październiku 2022 roku powstało kolejnych 4 701. W porównaniu z jednoosobową działalnością gospodarczą prowadzenie biznesu w formie spółki daje przedsiębiorcom poczucie bezpieczeństwa związanego z ochroną majątku oraz większe możliwości oszczędności podatkowych. Przy odpowiedniej skali biznesu, zawiązanie spółki lub przekształcenie w nią jednoosobowej działalności gospodarczej, staje się wręcz jedynym sensownym wyborem. Na marginesie należy zauważyć, że ustawodawca przewidział możliwość założenia jednoosobowej spółki z o.o.

Porozmawiajmy o rozwiązaniach dla Twojej firmy

Uzupełnij formularz, a my skontaktujemy się z Tobą, celem omówienia rozwiązań dopasowanych do potrzeb Twojej firmy. Odpowiadamy szybko – sprawdź !

SERIA EXPERCKA PASTERNAK LEGAL – “Przedsiębiorca w KRS”

Pasternak LEGAL to Kancelaria specjalizująca się w obsłudze biznesu. W ramach serii experckiej publikujemy informacje, które wiążą się z Przedsiębiorcą oraz Krajowym Rejestrem Sądowym. W ramach serii Experckiej Przedsiębiorca w KRS:

• prowadzimy szkolenia
• świadczymy usługi doradztwa prawnego
• świadczymy usługi doradztwa podatkowego
• rejestracja Spółek oraz Fundacji
• organizujemy webinaria
• oraz tworzymy dokumenty, które mogą zostać wykorzystane przez naszych Klientów w ich bieżącej działalności

Jeżeli chcesz otrzymać ciekawe informacje o nowościach, produktach, usługach, a nawet szkoleniach Pasternak LEGAL.

Subskrybuj Newsletter i  bądź na bieżąco.

Zapisz się do Newslettera

Blog Kancelarii Pasternak LEGAL ma charakter wyłącznie edukacyjny i zawiera treści jedynie o charakterze ogólnym, w których mogą zdarzyć się pominięcia jak i omyłki, a w szczególności dlatego, że artykuły na blogu są aktualne w dacie ich publikacji, zaś w późniejszym czasie mogą nie odzwierciedlać stanu zmieniających się przepisów prawa.

Kancelaria nie bierze odpowiedzialności za jakąkolwiek szkodę, która została wyrządzona w związku zastosowaniem lub niezastosowaniem się do przekazanej na blogu treści, albowiem treści zawarte na blogu nie mogą stanowić w szczególności porady czy informacji prawnej wydawanej indywidualnie przy uwzględnieniu konkretnego stanu faktycznego i prawnego.