Co grozi za posiadanie narkotyków?

Wstęp

Co pewien czas policjanci informują na stronach swoich jednostek o zatrzymaniach osób za posiadanie narkotyków. Jednocześnie poza przypadkami zatrzymań osób, posiadających znaczne ilości narkotyków, z informacji medialnych możemy wyczytać, iż zatrzymywane są również osoby, które posiadają przy sobie stosunkowo niewielkie ilości zakazanych substancji.

• Czy zatem każde posiadanie narkotyków jest zakazane?

• Co grozi za nieuprawnione posiadanie zakazanych substancji?

• Czy każdy sprawdza posiadający można uniknąć kary?

• Czy w przypadku posiadania narkotyków możliwe jest warunkowe umorzenie postępowania?

Spis treści:
1. Posiadanie czyli przestępstwo – zazwyczaj
2. Art. 62 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii
3. Posiadanie środków odurzających lub substancji psychotropowych
4. (Nie)legalne posiadanie
5. Definicja substancji zakazanych
6. Co grozi za posiadanie narkotyków?
7. Narkotyki – Typ podstawowy
8. Narkotyki – Typ uprzywilejowany (przypadek mniejszej wagi)
9. Narkotyki – Typ kwalifikowany (surowsza odpowiedzialność karna za posiadanie narkotyków)
10. Wymiar kary za posiadanie narkotyków
11. Posiadanie narkotyków – nawiązka i przepadek
12. Odpowiedzialność karna za posiadanie narkotyków, a możliwość umorzenia postępowania przed wszczęciem dochodzenia lub śledztwa
13. Kiedy dozwolone jest posiadanie narkotyków w Polsce?
14. Co gdy domownik posiada narkotyki – czy odpowiedzialność karna za posiadanie narkotyków dotyczy wszystkich domowników?a
15. Używanie to nie posiadanie
16. Umorzenie postępowania
17. Pomoc Adwokata w sprawie karnej

Narkotyki – odpowiedzialność karna za ich posiadanie

Posiadanie czyli przestępstwo – zazwyczaj

Co do zasady, za posiadanie narkotyków grozi odpowiedzialność karna. Kwestię tę reguluje Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii.

Art. 62 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii

Zgodnie z treścią wyżej wskazanego przepisu:

1. Kto, wbrew przepisom ustawy, posiada środki odurzające lub substancje psychotropowe, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
<. Jeżeli przedmiotem czynu, o którym mowa w ust. 1, jest znaczna ilość środków odurzających lub substancji psychotropowych, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
<. W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Jak wskazują przepisy, posiadanie narkotyków stanowi przestępstwo. Odpowiedzialność karna za ten czyn jest jednak stopniowana i zależy od ilości posiadanej substancji. Typ podstawowy przestępstwa przewiduje karę do 3 lat pozbawienia wolności. Dotkliwiej jest karany posiadacz znacznej ilości narkotyków. Grozi mu od roku do 10 lat pozbawienia wolności. W sytuacji posiadania mniejszej ilości niedozwolonych substancji, sąd może orzec grzywnę, karę ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Istnieje również możliwość umorzenia postępowania w przypadku posiadania przez sprawcę ilości nieznacznej, przeznaczonej na własny użytek sprawcy.

 Posiadanie środków odurzających lub substancji psychotropowych

Wskazuje się, że użyty w przepisie art. 62 u.p.n. czasownik „posiadać” należy rozumieć jako faktyczne, choć krótkotrwałe władztwo nad rzeczą (zob. B. Kurzępa [w:] Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii. Komentarz, wyd. II, red. A. Ważny, Warszawa 2019, art. 62, LEX). W uchwale z dnia 27.01.2011r., sygn. I KZP 24/10, Sąd Najwyższy uznał, że „posiadaniem środka odurzającego lub substancji psychotropowej w rozumieniu art. 62 ustawy z dn. 21 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U., nr 179, poz. 1485 ze zm.) jest każde władanie takim środkiem lub substancją, a więc także związane z jego użyciem lub zamiarem użycia”. W orzecznictwie podkreśla się, że „karalne jest każde władanie narkotykami, bez względu na cel, dla jakiego miałby być on przeznaczony, a więc także związane z jego użyciem lub zamiarem użycia” (zob. m.in . postanowienie SN z dnia 27.03.2013r., sygn. III KK 423/12).

(Nie)legalne posiadanie

Ust. 1 wskazuje, że posiadanie narkotyków penalizowane jest, gdy dochodzi do niego “wbrew przepisom ustawy”. Co to oznacza? Że jeśli istnieją jakieś przepisy zezwalające na posiadanie narkotyków, to posiadanie nie będzie karane. Na przykład nie będzie podlegać karze posiadacz w sytuacji, w której będzie pacjentem, którego fizyczne lub psychiczne schorzenie jest leczone z zastosowaniem medycznej marihuany.

Należy jednak mieć przy sobie jakiś dowód (lub dowody) potwierdzające leczenie medyczną marihuaną. Na stronie Green Doctor znajduje się zalecenie, żeby pacjenci przyjmujący medyczną marihuanę, posiadali przy sobie oryginalne opakowanie apteczne preparatu, dowód zakupu, kopię recepty oraz zaświadczenie o leczeniu tym preparatem.

Definicja substancji zakazanych

Skupmy się jednak typie podstawowym, czyli art. 61 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. W tym krótkim zdaniu znajdują się 3 sformułowania wymagające wyjaśnienia: „wbrew przepisom ustawy”, „posiada” oraz „środki odurzające”.

Należy rozumieć, jakiego typu substancje są zakazane.

 W art. 4 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii znajduje się słowniczek pojęć użytych w ustawie. Substancje psychotropowe oznaczają substancje:

a) objęte zakresem stosowania Konwencji Narodów Zjednoczonych o substancjach psychotropowych z 1971 r. (Dz. U. z 1976 r. poz. 180),
<) wymienione w załączniku do decyzji ramowej Rady 2004/757/WSiSW z dnia 25 października 2004 r. ustanawiającej minimalne przepisy określające znamiona przestępstw i kar w dziedzinie nielegalnego handlu narkotykami (Dz. Urz. UE L 335 z 11.11.2004, str. 8, z późn. zm.), poddane środkom kontroli i sankcjom karnym takim samym jak substancje, o których mowa w lit. a,
<) pochodzenia naturalnego lub syntetycznego, w formie czystej lub w formie preparatu, działające na ośrodkowy układ nerwowy, inne niż określone w lit. a i b, ale o podobnej do nich budowie chemicznej lub działaniu, stwarzające zgodnie z rekomendacją Zespołu do spraw oceny ryzyka zagrożeń dla zdrowia lub życia ludzi związanych z używaniem nowych substancji psychoaktywnych, o której mowa w art. 18b zadania Zespołu ust. 1 pkt 3, takie same zagrożenia dla zdrowia publicznego lub zagrożenia społeczne, jak zagrożenia stwarzane przez te substancje.

 Z kolei środki odurzające to substancje:

a) objęte zakresem stosowania Jednolitej Konwencji Narodów Zjednoczonych o środkach odurzających z 1961 r. (Dz. U. z 1966 r. poz. 277) zmienionej protokołem z 1972 r. (Dz. U. z 1996 r. poz. 149),
<) wymienione w załączniku do decyzji ramowej Rady 2004/757/WSiSW z dnia 25 października 2004 r. ustanawiającej minimalne przepisy określające znamiona przestępstw i kar w dziedzinie nielegalnego handlu narkotykami, poddane środkom kontroli i sankcjom karnym takim samym jak substancje, o których mowa w lit. a,
<) pochodzenia naturalnego lub syntetycznego, w formie czystej lub w formie preparatu, działające na ośrodkowy układ nerwowy, inne niż określone w lit. a i b, ale o podobnej do nich budowie chemicznej lub działaniu, stwarzające zgodnie z rekomendacją Zespołu do spraw oceny ryzyka zagrożeń dla zdrowia lub życia ludzi związanych z używaniem nowych substancji psychoaktywnych, o której mowa w art. 18b zadania Zespołu ust. 1 pkt 3, takie same zagrożenia dla zdrowia publicznego lub zagrożenia społeczne, jak zagrożenia stwarzane przez te substancje,
<) inne niż wymienione w lit. a–c, które na podstawie przepisów ustawy obowiązujących przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej były objęte wykazem środków odurzających
< określone w przepisach wydanych na podstawie art. 44f rozporządzenie w sprawie wykazu substancji psychotropowych, odurzających i nowych substancji psychoaktywnych pkt 2.

 Substancje zakazane są dokładnie opisane w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 17 sierpnia 2018 r. w sprawie wykazu substancji psychotropowych, środków odurzających oraz nowych substancji psychoaktywnych. Jak wskazują policyjne statystyki, zatrzymuje się zwykle posiadaczy marihuany i amfetaminy oraz różnego rodzaju dopalaczy.

 Istotna jest ilość posiadanych substancji. Przepisy nie precyzują co oznacza „znaczna” ilość ani czym jest przeciwieństwo, czyli „przypadek mniejszej wagi” ani „ilość nieznaczna, przeznaczona na własny użytek sprawcy”. Pogląd na to ukształtował się poprzez orzecznictwo Sądu Najwyższego i sądów powszechnych.

 W orzecznictwie dominuje pogląd, że znaczna ilość substancji niedozwolonych to taka ilość, która mogłaby jednorazowo zaspokoić potrzeby co najmniej kilkudziesięciu osób uzależnionych, (wyrok SA w Warszawie z 25 kwietnia 2018 r., II AKa 73/18, LEX nr 2490962.).

Co grozi za posiadanie narkotyków?

Odpowiedzialność karna za posiadanie narkotyków różni się w zależności kwalifikacji czynu.

Narkotyki – Typ podstawowy

W typie podstawowym sprawca posiadający narkotyki wbrew przepisom ustawy, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

Narkotyki – Typ uprzywilejowany (przypadek mniejszej wagi)

Według przepisu art. 62 ust. 3 u.p.n., w wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Wypadek mniejszej wagi odnosi się jedynie do typu podstawowego przestępstwa, opisanego w art. 62 ust. 1 u.p.n., a zatem nie odnosi się do przestępstwa posiadania narkotyków w znacznej ilości.

Przy ocenie, czy w danym przypadku będziemy mówić o „wypadku mniejszej wagi”, będziemy brać pod uwagę takie elementy, jak m.in . ilość i rodzaj środka bądź substancji, cel, w jakim środek ten posiadano (własny użytek, użyczenie, sprzedaż), finalne przeznaczenie (odurzenie rekreacyjne, zaspokojenie potrzeby osoby uzależnionej, zmniejszenie cierpienia osoby chorej).

Narkotyki – Typ kwalifikowany (surowsza odpowiedzialność karna za posiadanie narkotyków)

Zgodnie z art. 62 ust. 2 u.p.n., jeżeli przedmiotem czynu, o którym mowa w ust. 1 powyżej (posiadanie narkotyków), jest znaczna ilość środków odurzających lub substancji psychotropowych, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

Według orzecznictwa, organ orzekający, który ustala wskazane w przepisie znamię „znacznej ilości” ww. substancji, powinien wziąć pod uwagę zarówno kryterium ilościowe, jak i jakościowe. Ponadto, istotny jest także cel, w jakim sprawca posiadała ww. narkotyki (zob. wyrok SN z dnia 11.10.2017r., sygn. III KK 73/17).

W orzecznictwie przejmuje się, że “dawka wystarczająca do jednorazowego odurzenia się jednej osoby to 0,1-0,5 g, ustalenie, iż 100 g marihuany stanowi ilość znaczną, nie może budzić żadnych wątpliwości” (wyrok SA w Lublinie z dnia 02.03.2017r., sygn. II AKa 279/16), jak również „Z 1,5 dm3 płynnej amfetaminy można wytworzyć 2 kg siarczanu amfetaminy, czyli 10 000 porcji dilerskich narkotyków. Nie budzi wątpliwości, że jest to ilość znaczna. (wyrok SA w Warszawie z dnia 24.04.2017r., sygn. II AKa 90/17).

Wymiar kary za posiadanie narkotyków

Precyzując wysokość kar wskazanych w art. 62 u.p.n. należy wyjaśnić, iż Kodeks karny stanowi, że grzywnę wymierza się w stawkach dziennych, określając liczbę stawek oraz wysokość jednej stawki. Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, najniższa liczba stawek wynosi 10, zaś najwyższa 540. Ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe.

Stawka dzienna nie może być niższa od 10 zł, ani też przekraczać 2000 zł (art. 33 §1 i §3 k.k.). Z kolei kara ograniczenia wolności, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, trwa najkrócej miesiąc, najdłużej 2 lata i wymierza się ją w miesiącach i latach (art. 34 §1 k.k.). Kara ograniczenia wolności polega na obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne lub potrąceniu od 10% do 25% wynagrodzenia za pracę w stosunku miesięcznym na cel społeczny wskazany przez sąd. Wskazane obowiązki i potrącenie orzeka się łącznie lub osobno (art. 34 §1a i §1b k.k.). Karę pozbawienia wolności wymierza się w miesiącach i latach (art. 37 k.k.).

Posiadanie narkotyków – nawiązka i przepadek

Oprócz wskazanej powyżej odpowiedzialności, w przypadku popełnienia omawianego przestępstwa, jest także możliwe orzeczenie nawiązki – taką możliwość daje art. 70 ust. 4 u.p.n. Nawiązkę określa się w wysokości do 50 000 zł. Na marginesie zauważyć jednak należy, że w przypadku gdy sprawca jest osoba uzależnioną wówczas obowiązek orzeczenia nawiązki nie ma zastosowania. Innymi słowy obowiązku orzeczenia nawiązki nie stosuje się do sprawcy przestępstwa określonego w art. 62 ust. 1, jeżeli jest on osobą uzależnioną.

W razie skazania za przestępstwo określone w art. 62, tj. posiadanie narkotyków lub w przypadku umorzenia lub warunkowego umorzenia postępowania karnego orzeka się przepadek środka odurzającego, substancji psychotropowej lub nowej substancji psychoaktywnej, nawet jeżeli nie były własnością sprawcy.

Odpowiedzialność karna za posiadanie narkotyków, a możliwość umorzenia postępowania przed wszczęciem dochodzenia lub śledztwa

Możliwość umorzenia postępowania przed wszczęciem dochodzenia lub śledztwa umożliwia przepis art. 62a u.p.n. Zgodnie ze wskazanym przepisem, jeżeli przedmiotem czynu, o którym mowa w art.62 ust. 1 lub 3, są środki odurzające lub substancje psychotropowe w ilości nieznacznej, przeznaczone na własny użytek sprawcy, postępowanie można umorzyć również przed wydaniem postanowienia o wszczęciu śledztwa lub dochodzenia. Takie umorzenie jest możliwe, jeżeli orzeczenie wobec sprawcy kary byłoby niecelowe ze względu na okoliczności popełnienia czynu, a także stopień jego społecznej szkodliwości.

Co jeszcze powinieneś wiedzieć o przestępstwie posiadania narkotyków?

Kiedy dozwolone jest posiadanie narkotyków w Polsce?

Posiadanie narkotyków, tj. środków odurzających czy też substancji psychotropowych, jest w Polsce dozwolone, ale wyłącznie w ściśle określonych przez przepisy ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii przypadkach. Ustawa ta określa, jakie podmioty i po spełnieniu jakich wymogów mogą posiadać ww. środki i substancje.

Zgodnie z art. 33 u.p.n., środki odurzające grup I-N i II-N oraz substancje psychotropowe grup II-P, III-P i IV-P mogą być używane wyłącznie w celach medycznych, przemysłowych lub prowadzenia badań. Substancje psychotropowe grupy I-P mogą być używane wyłącznie w celu prowadzenia badań, a środki odurzające grupy IV-N wyłącznie w celu prowadzenia badań oraz w lecznictwie zwierząt – w zakresie wskazanym w przepisach wydanych na podstawie art. 44f.

Legalne posiadanie środków odurzających, substancji psychotropowych oraz prekursorów kategorii 1 dopuszczalne jest – zgodnie z art. 34 u.p.n. – wyłącznie przez przedsiębiorców, jednostki organizacyjne lub osoby fizyczne uprawnione na podstawie przepisów ustawy, rozporządzenia 273/2004 lub rozporządzenia 111/2005. Z kolei posiadane bez uprawnienia wymienione środki, substancje lub ich preparaty oraz prekursory kategorii 1 podlegają zabezpieczeniu przez organy ścigania lub organy celne w trybie określonym w przepisach o postępowaniu karnym.

Reasumując powyższe należy wskazać, że posiadanie narkotyków przez inne podmioty niż wskazane powyżej jest zabronione. 

Co gdy domownik posiada narkotyki – czy odpowiedzialność karna za posiadanie narkotyków dotyczy wszystkich domowników?

Jak wskazuje się w orzecznictwie „Posiadanie nie może być utożsamiane ze „znoszeniem”. Sytuacja, kiedy kilka osób połączonych ścisłymi więzami osobistymi (np. rodzinnymi) prowadzi wspólne gospodarstwo domowe i jedna z ich sprowadza (wytwarza) przedmioty, których posiadanie jest prawnie zakazane, a pozostali domownicy znoszą to (tolerują) bez manifestowania fizycznych aktów władania i nie wykazując woli współdecydowania o losach tych przedmiotów, nie jest „posiadaniem” w rozumieniu art. 54 ust. 1 czy art. 62 ust. 1 u.p.n.” (wyrok SA w Łodzi z dnia 14.11.2013r., sygn. II AKa 192/13). Jak wynika z przytoczonego wyroku, posiadanie nie może być zatem utożsamiane z biernością, znoszeniem danego stanu rzeczy.

Używanie to nie posiadanie

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 23 października 2019 r. (sygn. IV KK 577/18), nie można art. 62  ust. 1 rozumieć w taki sposób, że karalne jest używanie środka odurzającego. Sąd podkreślił, że mimo że nie jest możliwe zażywanie środka odurzającego bez wcześniejszego wejścia w jego posiadanie, w przepisach nie ma dyrektywy nakazującej karać osobę zażywającą środek odurzający.

Sądy powszechne a także Sąd Najwyższy stanowczo odrzuciły pojawiające się twierdzenia, jakoby na gruncie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii samo zażywanie nie było zabronione. SN uznał, że taki zakaz wynika wprost z zakazu posiadania, rozumianego jako każdego fizykalnego władania narkotykiem.

Wobec powyższego podkreśla się, że posiadaniem jest każdy fizyczny kontakt z środkiem odurzającym lub substancją psychotropową, który polega na chociażby momentalnym nim dysponowaniem. Posiadaniem w rozumieniu ww. przepisu będzie zarówno posiadanie narkotyków przy sobie lub w miejscu zamieszkania, lub też w innym miejscu, bez względu na ich następcze przeznaczenie, jak i chwilowe posiadanie, „trzymanie” narkotyków, związane z procesem odurzania.

Umorzenie postępowania

Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z 25 września 2002 r. „przy rozstrzyganiu, czy zachodzi tzw. wypadek mniejszej wagi, ilość posiadanego środka odurzającego jest tylko jednym z elementów, który winien być brany pod uwagę, i niewielka ilość środka bynajmniej nie musi, niejako »automatycznie«, prowadzić do uprzywilejowanej subsumcji. O uznaniu konkretnego czynu zabronionego za wypadek mniejszej wagi decyduje całościowa ocena jego społecznej szkodliwości jako zmniejszonej”.

Odnośnie zaś do posiadania niewielkiej ilości narkotyku na własne potrzeby, orzecznictwo wskazuje, że nieznaczna ilość to taka „która odpowiada doraźnym potrzebom uzależnionego, to jest odczuwanemu przezeń głodowi narkotycznemu, co oznacza, że jest to jedna lub dwie porcje, lecz nie ilość od tego większa” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 4 października 2000 r. sygn. II AKa 161/00). Należy tu uwzględnić wagę środków odurzających i substancji psychotropowych oraz stężenie zabezpieczonej substancji pozwalające ocenić, ile można z niej zrobić jednorazowych dawek tej substancji. Ponadto, należy określić proporcję ilości zabezpieczonych substancji do potrzeb sprawcy (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 23 lutego 2017 roku, II AKa 247/16).

 Posiadanie niewielkiej ilości zakazanych substancji na własne potrzeby jest to sytuacja, w której sąd może umorzyć postępowanie. Jako przykład może służyć historia jednego ze znanych polskich raperów, który został zatrzymany za posiadanie 1,45 g środka odurzającego. Podejrzany został zatrzymany za posiadanie 1,45 g środka odurzającego. Sąd uznał, że ilość substancji była niewielka, a karanie sprawcy byłoby bezcelowe. Warto zauważyć, że powołując się na względy ekonomiki procesowej, jest możliwość umorzenia postępowania jeszcze przed wydaniem postanowienia o wszczęciu postępowania karnego.

Pomoc Adwokata w sprawie karnej

Jedną z naszych specjalizacji jest prawo karne. Przygotowujemy i realizujemy strategię procesową, która w naszej ocenie w najlepszy sposób będzie chroniła Państwa interesy.

Charakter popełnianych przestępstw narkotykowych sprawia, iż sprawy te niejednokrotnie są złożone, zaś drobne różnice mogą skutkować zmianą zarzutów na znacznie poważniejsze co będzie skutkowało znacznie surowszą odpowiedzialnością karna, z tego względu warto rozważyć skorzystanie z pomocy adwokata zajmującego się sprawami karnymi.

Zespół Pasternak LEGAL posiada doświadczenie w prowadzenie spraw karnych, w szczególności związanych z przestępstwami narkotykowymi. Reprezentujemy klientów w każdym stadium postępowania tj. postępowanie przygotowawcze (dochodzenie, śledztwo), postępowanie przed Sądem I i II instancji, jak również po uprawomocnieniu się wyroku.

Jeżeli Ty lub twój najbliższy potrzebuje pomocy adwokata, nie czekaj skontaktuj się. Czas jest istotny.

kontakt: +48 22 718 32 70

email: biuro@pasternaklegal.pl

Skontaktuj się i zadaj nam dowolne pytanie.

Wypełnij formularz, a my skontaktujemy się z Tobą, celem omówienia Twojej sprawy. Odpowiadamy szybko – sprawdź !

W niniejszym wpisie przedstawialiśmy problematykę warunkowego umorzenia postępowania, z tych też względów mogą Cię również zainteresować poniższy wpis:

Odroczenie wykonania kary

Subskrybuj Newsletter i  bądź na bieżąco

Informacje prawne lub informacje o najnowszych publikacjach – za darmo – prosto na twoją skrzynkę.

Blog Kancelarii Pasternak LEGAL ma charakter wyłącznie edukacyjny i zawiera treści jedynie o charakterze ogólnym, w których mogą zdarzyć się pominięcia jak i omyłki, a w szczególności dlatego, że artykuły na blogu są aktualne w dacie ich publikacji, zaś w późniejszym czasie mogą nie odzwierciedlać stanu zmieniających się przepisów prawa. Kancelaria nie bierze odpowiedzialności za jakąkolwiek szkodę, która została wyrządzona w związku zastosowaniem lub niezastosowaniem się do przekazanej na blogu treści, albowiem treści zawarte na blogu nie mogą stanowić w szczególności porady czy informacji prawnej wydawanej indywidualnie przy uwzględnieniu konkretnego stanu faktycznego i prawnego.