SPÓŁKA Z O.O. A ODPOWIEDZIALNOŚĆ
autor: Łukasz Pasternak
14.02.2023
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością to kapitałowa spółka handlowa, która posiada osobowość prawną, jest założona przez jednego bądź więcej wspólników, utworzona w dowolnym, prawnie dopuszczalnym celu. Spółka w organizacji istnieje od dnia zawarcia umowy spółki do dnia wpisu w rejestrze przedsiębiorców, od tego momentu spółka staje się spółką z ograniczoną odpowiedzialnością. Wszystkie korzyści z założenia spółki z o.o. opisujemy w innym artykule – “Korzyści z założenia spółki z o.o.”. Każdy kto prowadzi działalność gospodarczą, czy to prowadzoną w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej czy też spółki z o.o. powinien wiedzieć kto ponosi odpowiedzialność za ewentualne straty oraz nieprawidłowości.
Zgodnie z polskim prawem za zobowiązania spółki z o.o. odpowiada spółka jako osoba prawna. W przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością za wszystkie zobowiązania odpowiada sama spółka całym swoim majątkiem natomiast co ważne udziałowcy spółki nie ponoszą odpowiedzialności własnym majątkiem, ich odpowiedzialność jest ograniczona do wysokości wniesionych przez nich wkładów czyli kapitału zakładowego spółki. W chwili obecnej, minimalna wysokość kapitału zakładowego spółki z o.o. wynosi 5.000 złotych. Jednakże co do zasady są wyjątki.
Odpowiedzialność członków zarządu
Każda spółka z ograniczoną odpowiedzialnością ma własną osobowość prawną, co oznacza, że samodzielnie może nabywać prawa oraz zaciągać zaciągać zobowiązania. Czynności prawne podejmowane są jednak w tym zakresie przez odpowiednie organy spółki – sama spółka bez odpowiedniej reprezentacji niestety nie będzie mogła nic zdziałać.
Właśnie dlatego zarząd spółki z o.o. jest jednym z najważniejszych organów spółki. Zarząd składa się z 1 członka spółki, bądź większej liczby członków spółki. Członkowie zarządu odpowiadają za najważniejsze procesy w spółce.
Jeżeli pełnimy funkcję członka zarządu spoczywa na nas także odpowiedzialność, Odpowiedzialność ta dotyczy:
- zaległości podatkowych spółki z o.o. (a także innych zaległości publicznoprawnych, do których stosuje się tą zasadę odpowiedzialności – m.in. długi wobec ZUS) , jeżeli egzekucja tych zaległości z majątku spółki okazała się bezskuteczna (zobowiązania podatkowe spółki);
- innych długów spółki z o.o, gdy egzekucja tych długów z majątku spółki okaże się bezskuteczna.
Zgodnie z treścią art. 201 Kodeksu spółek handlowych zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę.
Jak wynika z art. 299 ksh, członkowie zarządu stają się odpowiedzialni za zobowiązania spółki, gdy egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna i majątek spółki nie był wystarczający na pokrycie długów. Wówczas członkowie zarządu będą odpowiedzialni za zobowiązania spółki.
Odpowiedzialność zarządu spółki – zwolnienie z odpowiedzialności
Jednakże przepisy przewidują sytuacje gdzie członkowie zarządu mogą zostać zwolnieni od odpowiedzialności za długi spółki. Taką możliwość przewiduje kodeks spółek handlowych. Zgodnie z tym, członek zarządu może zwolnić się z odpowiedzialności za długi niewypłacalnej spółki w przypadku kiedy:
- Wtedy kiedy członkowie organów spółki, bądź członek spółki złoży we właściwym terminie wniosek o ogłoszenie upadłości spółki lub w tym samym czasie wydano postanowienie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo o zatwierdzeniu układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu.
Termin na złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości to 30 dni, który liczy się od dnia niewypłacalności spółki. Niewypłacalność spółki następuje gdy dłużnik utracił już zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Gdy zaś opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące to mówimy o niewypłacalność. Taki wniosek należy przed upływem czwartego miesiąca od chwili powstania niewypłacalności.
- Wtedy kiedy nie nastąpiło zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości, ale nie z winy członka zarządu spółki.
Należy podkreślić odpowiedzialność członków zarządu za zgłoszenie wniosku o upadłość, ale gdy w sytuacji kiedy członek zarządu nie może odpowiadać za niezgłoszenie wniosku, wtedy mówimy o zwolnieniu z odpowiedzialności członka zarządu.
Może być to spowodowane m.in. długotrwałą chorobą bądź innymi okolicznościami na które członkowie zarządu nie mają wpływu na dochowanie wymaganych terminów. Także wprowadzenie członka zarządu w błąd co do danych o wynikach finansowych spółki może spowodować brak jego winy. Członkowie zarządu odpowiadają za dochowanie szczególnej staranności i nieznajomość przepisów prawa czy swoich obowiązków nie zwalniają ich z odpowiedzialności.
- Odpowiedzialność zarządu spółki jest znikoma kiedy zarząd wykaże, że nawet jeśli złożyli by wniosek o ogłoszenie o upadłości wierzyciel nie dostałby nic więcej ponad to, co udało mu się wyegzekwować od spółki.
Należy wtedy udowodnić, że pomimo tego spółka i tak nie zapłaciłaby wierzycielowi więcej niż wierzyciel otrzymał, nawet gdyby były wszystkie terminy dochowane.
Odpowiedzialność wspólnika spółki
Jak wcześniej przedstawiono co do zasady spółka z o.o. odpowiada za swoje zobowiązania samodzielnie.
Spółka z o.o. ponosi odpowiedzialność za zaciągnięte zobowiązania samodzielnie, całym swoim majątkiem, natomiast odpowiedzialność i ryzyko wspólników sprowadza się zasadniczo do wartości wniesionych przez nich wkładów. Co do zasady wspólnicy nie ponoszą odpowiedzialności za długi spółki. Jednak od tej zasady istnieją wyjątki.
Na etapie funkcjonowania spółki z o.o. w organizacji, wspólnik spółki może odpowiadać za wszystkie zobowiązania spółki:
- do wysokości wkładu niewniesionego jeszcze do spółki (a określonego w umowie) – odpowiedzialność wygasa z chwilę wniesienia zadeklarowanego wkładu,
- jeżeli działał przy ich zaciąganiu przez spółkę (np. podpisywał się pod umową zawartą przez spółkę).
Wskazać należy, że nie zawsze jest wyłączone ponoszenie odpowiedzialności osobistej przez wspólników.
Przypadki w których wspólnik spółki z o.o. odpowiada osobiście to:
- Zaciągnięcia zobowiązań przed wpisem spółki do rejestru (spółka z o.o. w organizacji)
- Zaciągnięcia zobowiązań spółki przed wpisem do rejestru(spółka z o.o. w organizacji) do wysokości niewniesionego wkładu
- Wniesienia wkładów niepieniężnych do spółki, których wartość znacznie została zawyżona w stosunku do wartości zbywczej- wspólnik, który wniósł taki wkład, oraz członkowie zarządu, którzy wiedząc o zawyżeniu zgłosili spółkę do rejestru, zobowiązani są do wyrównania wartości
- Świadczeń związanych z udziałem – współuprawnieni z udziału lub udziałów ponoszą odpowiedzialność solidarną; w której za niespełnione świadczenia należne spółce ze zbytego udziału, jego części lub ułamkowej części udziału (art. 186 § 1 k.s.h.) – nabywca odpowiada solidarnie ze zbywcą;
- Powstania szkody przy tworzeniu spółki, gdy działo się to wbrew przepisom prawa i było zawinione
Odpowiedzialność wspólnika sp. z o.o. jako członka zarządu
Jeżeli wspólnik pełni również funkcję członka zarządu spółki z o.o., to jego status wspólnika nie wyłącza odpowiedzialności za zobowiązania spółki z o.o. Ponosi on wówczas odpowiedzialność jako następny po spółce za zobowiązania spółki na podstawie art. 299 § 1 ksh.
Zwolnienie się z powyższej odpowiedzialności jest możliwe jeśli istnieją odpowiednie przesłanki które decydują tym, że wspólnik nie może odpowiadać osobiście za szkody wyrządzone przez spółkę
Pozew przeciwko członkom zarządu
Pociągnięcie do odpowiedzialności członków zarządu spółki za jej niespłacone zobowiązania wymaga odrębnego postępowania. Członkowie zarządu ponoszą między sobą solidarną odpowiedzialność za zobowiązania spółki. Ciekawe jest również iż Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 8 sierpnia 1993 roku stwierdził, iż” w razie bezskuteczności egzekucji prowadzonej na podstawie tytułu wykonawczego wydanego przeciwko spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (…), nie jest dopuszczalne nadanie klauzuli wykonalności przeciwko członkom zarządu tej spółki na podstawie art. 788 § 1 kpc. Więc nie wystarczy dysponowanie wyrokiem przeciwko spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, należy również uzyskać tytuł egzekucyjny, oraz tytuł wykonawczy przeciwko członkom zarządu. Roszczenie dochodzone na podstawie art. 299 § 1 ksh ma charakter sprawy o zapłatę. Więc po wniesieniu pozwu sąd może wydać nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym. Jeśli wydane orzeczenie nie zostanie zaskarżone sprzeciwem od nakazu zapłaty, nakaz uprawomocni się i będzie podstawą do wszczęcia egzekucji przeciwko członkowi zarządu.
Żródła:
por.: A. Kidyba [w:] Komentarz aktualizowany do art. 1-300 Kodeksu spółek handlowych, LEX/el. 2021, art. 151):
Pasternak LEGAL – PRAWO DLA BIZNESU
Pasternak Legal – jako kancelaria przyjazna przedsiębiorcą swoją działalność w dużej mierze koncentruje na kompleksowym wsparciu przedsiębiorców w prowadzonej przez nich działalności gospodarczej. Pomoc prawna w sprawach dotyczących spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wiąże się nie tylko z jej założeniem ale i wszelkimi procesami związanymi z funkcjonowaniem spółki oraz jej likwidacją czy restrukturyzacją. Nasze usługi ukierunkowane są na skuteczne rozwiązywanie problemów przedsiębiorców oraz udzielanie im efektywnej pomocy w prowadzeniu działalności. Dbamy o to by model biznesowy naszego Klienta został osadzony w najkorzystniejszych realiach prawnych i podatkowych, przez co często tworzymy usługi i rozwiązania „szyte na miarę”. Odpowiednie przygotowanie umowy (statutu) spółki pozwala doprecyzować wszelkie istotne aspekty jej funkcjonowania oraz w odpowiedni sposób zabezpieczać interesy wspólników. Właśnie dlatego warto jest powierzyć to zadanie specjalistom.
Doradzamy nie tylko wspólnikom, ale również członkom organów spółek.
Świadczymy usługi doradztwa prawnego zarówno na polu prawnym ale również organizujemy szkolenia nie tylko dla inwestorów czy założycieli spółek z o.o., będących przedsiębiorcami, ale również dla organów spółek. Staramy się by nasza oferta szkoleniowa obejmowała swoim zasięgiem nie tylko prawo gospodarczej, cywilne, czy karne, ale również doradztwo podatkowe, RODO czy AML.
Zapraszamy do zapoznania się również z naszymi poprzednimi wpisami:
- Zakaz pełnienia funkcji w spółkach- kogo dotyczy? – kliknij i zobacz
- Odwołanie członka zarządu a umowa o pracę – kliknij i przeczytaj
- czy można odzyskiwać długi w sytuacji gdy działalność jest zawieszona ? Przeczytaj i poznaj odpowiedź
- czy można zawiesić prowadzenie spółki ? – Jak zawiesić działalność spółki prawa handlowego – kliknij i dowiedz się więcej.
- Spółka z o.o. a zus – kliknij i zobacz
- Korzyści z założenia spółki z o.o. – przedsiębiorco możesz zyskać – wejdź i przeczytaj
- Dlaczego warto założyć spółkę z o.o. – kliknij i przeczytaj
Jeżeli zainteresowała Cię ta tematyka, zapraszamy do śledzenia naszego bloga oraz zapisu do Newslettera.
Subskrybuj Newsletter i bądź na bieżąco
Zapisz się, do naszego Newslettera. Raz w tygodniu informacje prawne lub informacje o najnowszych publikacjach – za darmo – prosto na twoją skrzynkę.
Blog Kancelarii Pasternak LEGAL ma charakter wyłącznie edukacyjny i zawiera treści jedynie o charakterze ogólnym, w których mogą zdarzyć się pominięcia jak i omyłki, a w szczególności dlatego, że artykuły na blogu są aktualne w dacie ich publikacji, zaś w późniejszym czasie mogą nie odzwierciedlać stanu zmieniających się przepisów prawa.
Kancelaria nie bierze odpowiedzialności za jakąkolwiek szkodę, która została wyrządzona w związku zastosowaniem lub niezastosowaniem się do przekazanej na blogu treści, albowiem treści zawarte na blogu nie mogą stanowić w szczególności porady czy informacji prawnej wydawanej indywidualnie przy uwzględnieniu konkretnego stanu faktycznego i prawnego.
Jeśli chcesz uzyskać poradę prawną – skontaktuj się poprzez formularz, mail bądź telefonicznie.
Masz pytania?
Zapraszamy do kontaktu.
Skontaktuj się
Mogą Cię zainteresować:
ODPOWIEDZIALNOŚĆ CZŁONKA ZARZĄDU SPÓŁKI ZOO ZA ZOBOWIĄZANIA PODATKOWE
ODPOWIEDZIALNOŚĆ CZŁONKA ZARZĄDU SPÓŁKI ZOO ZA ZOBOWIĄZANIA PODATKOWE Zakładając spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością wielokrotnie zdarza się, iż wspólnicy czy też członkowie...
Czytaj dalej
ODPOWIEDZIALNOŚĆ CZŁONKA ZARZĄDU SPÓŁKI ZOO ZA ZOBOWIĄZANIA PODATKOWEODPOWIEDZIALNOŚĆ CZŁONKA ZARZĄDU SPÓŁKI ZOO
ODPOWIEDZIALNOŚĆ CZŁONKA ZARZĄDU SPÓŁKI ZOO Zakładając spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością wielokrotnie zdarza się, iż wspólnicy czy też członkowie zarządu tej spółki prze...
Czytaj dalej
ODPOWIEDZIALNOŚĆ CZŁONKA ZARZĄDU SPÓŁKI ZOOZMIANA ADRESU SIEDZIBY SPÓŁKI
ZMIANA ADRESU SIEDZIBY SPÓŁKI Zmiana adresu Spółki zoo podobnie jak inne zmiany takie jak zmiana siedziby spółki, zmiana wspólników, zmiana zarządu spółki czy np. wpisanie prokurenta wym...
Czytaj dalej
ZMIANA ADRESU SIEDZIBY SPÓŁKISkontaktuj się z nami
i dowiedz się jak możemy
Tobie pomóc
KANCELARIA WARSZAWA
Łukasz Pasternak Kancelaria Adwokacka
ul. Malborska 1/11,
03-286 Warszawa, piętro II
KANCELARIA MARKI
Al. J. Piłsudskiego 29, 05-270 Marki