LICENCJA A PRZENIESIENIE PRAW AUTORSKICH – NA CZYM TO POLEGA?
14.10.2024
. LICENCJA A PRZENIESIENIE PRAW AUTORSKICH – NA CZYM TO POLEGA?
Jednym z tematów naszych poprzednich wpisów był temat – wybranych różnic dotyczących przeniesienia majątkowych praw autorskich oraz udzielenia licencji.
Warto przyjrzeć się nieco bliżej w sposób bardziej szczegółowy kwestiom praw autorskich.
Czego się dowiesz?
W niniejszym wpisie powiemy czym jest utwór, gdzie szukać regulacji praw autorskich. Jakie są różnice pomiędzy przeniesienie praw autorskich vs licencja? Postaramy się odpowiedzieć na pytanie co jest lepsze przeniesienie praw autorskich czy licencja? Czym w ogóle jest przeniesienie majątkowych praw autorskich do Utworu a czym jest licencja? Jakie są typy licencji? W jakiej formie udzielić licencji wyłącznej oraz niewyłącznej? Jaka jest forma umowy przeniesienia autorskich praw majątkowych do utworu? Jak powinna wyglądać umowa licencyjna oraz na co uważać zawierając umowę?
Jeżeli szukasz odpowiedzi na te lub pytania – koniecznie zapoznaj się z treścią niniejszego wpisu.
Spis treści:
1. GDZIE SZUKAĆ PRAW AUTORSKICH?
2. UTWÓR JAKO PRZEDMIOT PRAWA AUTORSKIEGO
3. PRZENIESIENIE PRAW AUTORSKICH VS LICENCJA – CZYM SIĘ RÓŻNI?
4. RODZAJE LICENCJI – PODZIAŁ ZE WZGLĘDU NA CZAS OBOWIĄZYWANIA
5. LICENCJA NA CZAS OKREŚLONY A LICENCJA NA CZAS NIEOKREŚLONY
6. PRZENIESIENIE PRAW AUTORSKICH VS LICENCJA – CZAS TRWANIA RÓŻNICE?
7. TYPY LICENCJI – DALSZY PODZIAŁ – LICENCJA WYŁĄCZNA I NIEWYŁĄCZNA
8. PRZENIESIENIE PRAW AUTORSKICH VS LICENCJA – RÓŻNICE W WYŁĄCZNOŚCI KORZYSTANIA
9. PRZENIESIENIE PRAW AUTORSKICH VS LICENCJA – FORMA UMOWY
10. UMOWA LICENCYJNA
11. PRZENIESIENIE PRAW AUTORSKICH CZY UDZIELENIE LICENCJI – RÓŻNICE PODSTAWOWE
12. WSPARCIE KANCELARII PRAW AUTORSKICH
13. PASTERNAK LEGAL PRAWO DLA BIZNESU
GDZIE SZUKAĆ PRAW AUTORSKICH?
Do kwestii związanych z prawami autorskimi może odnosić się wiele regulacji prawnych. Inne przepisy będą odnosiły się do kwestii podatkowych, inne do odpowiedzialności związanej z naruszeniami, a jeszcze inne te kwestii związanych regulacjami umownymi dotyczącymi praw autorskich. Majątkowe prawa autorskie, mogą być przedmiotem obrotu również w przypadku zawarcia określonej umowy cywilnoprawnej. Umowy takiej jak np. stworzenie strony internetowej, w wyniku, której powstaje Utwór w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Podstawowym jednak aktem prawnym odnoszącym się do problematyki praw autorskich, są przepisy ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. prawie autorskim i prawach pokrewnych. Przepisy te, regulują kwestie dotyczące zarówno przeniesienia autorskich praw majątkowych jak również kwestie związane z udzieleniem licencji.
Umowa o przeniesienie praw autorskich to umowa, przy pomocy której twórca przenosi na nabywcę autorskie prawa majątkowe do stworzonego przez siebie utworu. Pamiętać przy tym należy, iż w ślad z art. 53 w/w ustawy umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności.
UTWÓR JAKO PRZEDMIOT PRAWA AUTORSKIEGO
Słowem przybliżenia – przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze. Przejaw ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). Z powyższego wynika, że jedynie przejawy działalności twórczej o indywidualnym charakterze mogą być uznane za dzieła i podlegają ochronie tego prawa. Chodzi zatem o kreacyjny, subiektywnie nowy, oryginalny wytwór intelektu. Wywołany niepowtarzalną osobowością twórcy, który – wykonany przez kogoś innego – wyglądałby inaczej (zob. wyrok SA w Lublinie z dnia 12 września 2016 r., sygn. akt I ACa 942/15).
Przedmiotem ochrony wszystkich kolejnych polskich ustaw o prawie autorskim jest w istocie, niezależnie od sposobu normatywnego określenia, rezultat twórczej działalności człowieka. Z kolei ochrona przysługuje twórcy niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalności.
W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są:
utwory wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe), plastyczne, fotograficzne, lutnicze, wzornictwa przemysłowego, architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne, muzyczne i słowno-muzyczne, sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne, audiowizualne (w tym filmowe).
Ochroną prawa autorskiego objęty może być wyłącznie sposób wyrażenia. Nie są objęte ochroną prawa autorskiego odkrycia, idee, procedury, metody i zasady działania oraz koncepcje matematyczne.
PRZENIESIENIE PRAW AUTORSKICH VS. LICENCJA?
Przeniesie praw autorskich zasadniczo różni się od udzielnia licencji do określonego utworu. Aby jak najprościej wytłumaczyć tę różnicę posłużę się przykładem dotyczącym stworzonego LOGO.
Przykład
Załóżmy, że jesteś przedsiębiorcą i prowadzisz swój biznes. Projektując swój biznes myślisz o zbudowaniu rozpoznawalnej marki, po to by Klienci kojarzyli twoje produkty czy usługi. Dlatego dbasz o każdy jej szczegół. Myśląc o charakterystycznym i ciekawym znaku umożliwiającym rozpoznanie twojej marki – LOGO – trafiasz do grafika, który ma przygotować dla Ciebie takie LOGO.
Tutaj muszę przytoczyć dwa przypadki, które pokażą Ci różnice pomiędzy przeniesieniem praw autorskich a licencją.
Wariant I.
Idąc do grafika, nie dostajesz umowy, płacisz za LOGO i czujesz, że jesteś szczęśliwym posiadaczem LOGO. Myśląc, że jesteś jedyną osobą, która będzie mogła korzystać z twojego świetnego nowego znaku rozpoznawczego. Nic jednak bardziej mylnego, albowiem w takim wypadku prawdopodobnie dochodzi tylko do udzielenia licencji na określonych polach eksploatacji, a do tego niewyłącznej, co sprawia, że w dość abstrakcyjnym przypadku w każdej chwili możesz zostać pozbawiony nie tylko prawa do korzystania z logo, ale również inne osoby będą mogły posługiwać się twoim Logotypem.
Wariant II.
Zawierasz umowę z grafikiem na piśmie, określasz od razu, że grafik przeniesienie na ciebie majątkowe prawa autorskie do powstałego logotypu na określonych pola eksploatacji. W tym wypadku stajesz się wyłącznym dysponentem swojego logotypu i co do zasady możesz zrobić ze swoim logo co chcesz
Podstawową różnicą pomiędzy przeniesieniem praw autorskich majątkowych do określonego dzieła a udzieloną licencją jest:
- fakt, iż licencja ma określony czas trwania licencji
- licencja może być wyłączna lub niewyłączna, a tym samym może dojść do sytuacji, że również inne osoby będą korzystały z dzieła na podobnych zasadach co licencjobiorca;
- przeniesienie praw autorskich jest trwałe (chyba, że w umowie postanowiono inaczej) – prawa do danego utworu przechodzą na ich nabywcę. W przypadku licencji, prawa pozostają przy twórcy, a licencjobiorca jedynie nabywa uprawnienie do korzystania z utworu przez jakiś czas wynikający z umowy licencyjnej na określonych polach eksploatacji o czym dalej.
RODZAJE LICENCJI – PODZIAŁ ZE WZGLĘDU NA CZAS OBOWIĄZYWANIA
Licencje można podzielić na różne sposoby, ze względu na czas ich trwania, rodzaj, zakres czy inne przyjęte kryteria.
Czas obowiązywania licencji
Umowa licencyjna może być zawarta w różnych wariantach:
- licencjonodawca udziela użytkownikom licencji na czas określony – do lat 5;
- licencjonodawca udziela użytkownikom licencji na czas powyżej lat 5. W takiej sytuacji po upływie lat 5 umowa licencyjna uznawana jest za zawartą na czas nieokreślony
- licencjonodawca udziela użytkownikom licencji na czas nieokreślony
LICENCJA NA CZAS OKREŚLONY A LICENCJA NA CZAS NIEOKREŚLONY
Podstawowa różnica w zakresie obowiązywania umowy licencyjnej sprowadza się do możliwości wypowiedzenia umowy licencyjnej. Zasadniczo licencja udzielona na czas określony, co do zasady jest niewypowiadana w czasie jej trwania.
LICENCJA DOŻYWOTNIA
Umowa licencyjna zawarta na czas określony przekraczający 5 lat, uznawana jest po upływie 5 lat za umowę zawartą na czas nieokreślony. Co zatem z umową dożywotnią? Na gruncie polskiego prawa nie ma czegoś takiego jak dożywotnia umowa licencyjna. Umowa dożywotnia sprowadza się do faktu, iż licencjonodawca jej nie wypowiada.
Warto pamiętać
Zapisy umowne typu: „licencja jest dożywotnia, licencji nie można wypowiedzieć” są nieskuteczne i można je kwestionować. Z tych względów najlepszym sposobem zabezpieczenia trwałości korzystania z utworów objętych licencją, tj. dożywotnim nabyciu prawa do utworu – jest umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych.
PRZENIESIENIE PRAW AUTORSKICH VS LICENCJA – CZAS TRWANIA RÓŻNICE?
Umowa licencyjna niezależnie od typu licencji czy została zawarta na okres do 5 lat czy czas przewyższający lat 5. Przeniesienie autorskich praw majątkowych ma charakter dożywotni – a zatem nie ograniczony w czasie.
Reasumując powyższe można stwierdzić, że przeniesienie praw autorskich jest znacznie bardziej trwałe niż udzielenie licencji .
TYPY LICENCJI – DALSZY PODZIAŁ – LICENCJA WYŁĄCZNA I NIEWYŁĄCZNA
Licencje wyłączne oraz licencje niewyłączne w najprostszym rozumieniu różnią się tym czy osoba, której udzielono licencji może z niej korzystać na zasadzie wyłączności cz też nie. W przypadku licencji, możemy zatem wyróżnić dwa rodzaje licencji:
- licencją niewyłączną,
- licencją wyłączną.
LICENCJA NIEWYŁĄCZNA
Licencja niewyłączna sprowadza się do prostego stwierdzenia – sprowadza się zasadniczo do tego, że z utworu może korzystać wiele osób. Innymi słowy wracając do naszego przykładu grafik, który stworzył logo w przypadku licencji niewyłącznej może udzielać licencji innym podmiotom.
Przykład
Warto przyjrzeć się tutaj licencji microsoft – udzielanej użytkownikom na korzystanie z różnego rodzaju oprogramowania – “kupując licencję na korzystania np. z pakietu microsoft office” nabywasz prawo do korzystania z oprogramowania na określonych polach eksploatacji, z tym zastrzeżeniem, że inne osoby również będą mogły korzystać z tego samego oprogramowania na określonych zasadach.
Druga ważna różnica pomiędzy licencją wyłączną oraz licencją niewyłączną zauważalna jest w formie umowy licencyjnej.
Umowa licencji niewyłącznej sprawa w przypadku tej umowy wygląda tak, że licencja może zostać udzielona w różnej formie np. mailowo, smsowo, telefonicznie ustnie czy w inny dorozumiany sposób. Nie ma tutaj wymogu formy pisemnej.
Pamiętaj, że:
Forma pisemna umowy czy też inna forma spisana pozwala na określenie pól eksploatacji w sposób jasny i precyzyjny, które musisz określić w umowie. Zawarcie umowy w formie pisemnej niweluje ryzyko tego jak strony określiły kwestie pól eksploatacji w umowie. W przypadku zawarcia umowy w formie pisemnej nie ma więc wątpliwości jakich pól eksploatacji dotyczy umowa.
LICENCJA WYŁĄCZNA
Licencja wyłączna pozwala na proste stwierdzenie – w przypadku licencji wyłącznej osoba udzielająca licencji może udzielić licencji wyłącznej tylko jednemu podmiotowi, nie może jej udzielić innym osobom. Umowa licencji wyłącznej musi zostać zawarta w formie pisemnej.
O co zadbać w umowie licencyjnej wyłącznej?
Czy wiesz, że pomimo zawarcia umowy licencji wyłącznej może dojść do sytuacji, w której licencjodawca może korzystać z utworu? Warto by zatem zadbać o to by w umowie poza określeniem czasu licencji, określić kto będzie uprawniony do eksploatacji . Zastrzec licencjobiorca będzie uprawiony do eksploatacji książki w czasie trwania licencji. Warto również dodać zapis, że autor nie ma prawa do korzystania z utworu w zakresie objętym licencją, celem uniknięcia wątpliwości interpretacyjnych.
PRZENIESIENIE PRAW AUTORSKICH VS LICENCJA – RÓŻNICE W WYŁĄCZNOŚCI KORZYSTANIA
Przeniesienie praw autorskich najprościej mówiąc sprowadza się do tego, ze stajesz się jedyną osobą, uprawnioną do korzystania z utworu na określonych polach eksploatacji. W przeciwieństwie do licencji, która może zostać udzielona na zasadzie wyłączności lub nie.
PRZENIESIENIE PRAW AUTORSKICH VS LICENCJA – FORMA UMOWY
Jak zostało wskazane powyżej:
- umowa licencji niewyłącznej – nie musi zostać zawarta w formie pisemnej
- licencja wyłączna – wymaga zachowania formy pisemnej
- przeniesienie majątkowych praw autorskich do utworu – wymaga zachowania formy pisemnej.
Musisz wiedzieć, że:
Niezachowanie formy pisemnej prowadzi do nieważności umowy przenoszącej prawa do utworu lub umowy licencji wyłącznej.
UMOWA LICENCYJNA
Umowa licencyjna stanowi podstawowy dokument regulujący kwestie związane z korzystanie z utworu, czy też jego nabyciem.
W tego typu umowie możesz określić podstawowe dane takie jak m.in . określenie stron oraz przedmiotu umowy, określenie pól eksploatacji, czas obowiązywania umowy czy kwestie wyłączności korzystania. Możesz jednak zadbać również o inne kwestie takie jak np.:
- dalsze udzielenie licencji;
- kwestie dotyczące utworów zależnych;
- kwestie dotyczące autorskich praw osobistych oraz majątkowych;
Z tych względów rozważając nabycie praw autorskich do utworu, czy też tworząc biznes oparty o wykorzystanie praw własności intelektualnej, warto zadbać o swoje interesy. Z tych względów warto skorzystać z pomocy prawnika zajmującego się sprawami własności intelektualnej.
PRZENIESIENIE PRAW AUTORSKICH CZY UDZIELENIE LICENCJI – RÓŻNICE PODSTAWOWE
Różnic dotyczących udzielania licencji oraz przeniesienia praw takich najbardziej oczywistych jest kilka z tego względu warto przypomnieć, że:
- trwałość w przypadku przeniesienia autorskich praw majątkowych
- czasowość w przypadku udzielenia licencji
- dalsze dysponowanie utworem – w przypadku przeniesienia praw autorskich do utworu nabywca nabywa prawo do dysponowania utworem na polach eksploatacji. Zaś w przypadku licencji istotne są zapisy umowy czy mówimy o umowie licencyjnej wyłącznej czy też niewyłącznej licencji.
- forma umowy – w przypadku przeniesienia prawa oraz licencji wyłącznej wymóg zachowania formy pisemnej, w przypadku umowy niewyłącznej – dowolność formy.
WSPARCIE KANCELARII PRAW AUTORSKICH
Prawo własności intelektualnej we współczesnym świecie dostępne jest w licznych dziedzinach życia gospodarczego. Towarzyszy nie tylko takim umowom jak umowy o wykonanie strony internetowej, umowy wydawnicze czy umowy związane z przygotowaniem określonego dzieła. Nasze doświadczenia pokazują, iż prawa własności intelektualnej obecne są nie tylko w takich branż jak IT, branża medialna, nowe technologie, Crypto, czy branża wydawnicza. Prawa własności intelektualnej również obecne są w innych branżach takich jak np. branża budowlana, transportowa, telekomunikacyjna, energetyczna czy finansowa.
Doradzamy Klientom w wielu branżach IT, filmowej, produkcyjnej, wydawniczej, transportowej, reklamowej, budowlanej, telekomunikacyjnej, finansowej, tekstylnej, e-commerce, nowych technologiach, kreatywnej, motoryzacyjnej i przemysłowej oraz innych.
W swojej praktyce sporo uwagi poświęcamy dynamicznie rozwijającej się branży e-commerce oraz nowym technologiom. Doradzamy również startupom, jak również uczestniczymy w obsłudze transakcji VC.
Łukasz Pasternak Kancelaria Adwokacka, oferuje kompleksowe usługi prawne dla klientów wykorzystujących w swojej działalności prawa własności intelektualnej i przemysłowej. Analizujemy bieżącą sytuację i proponujemy rozwiązania, które zabezpieczą interesy finansowe przedsiębiorstwa. Sektor prawa własności intelektualnej, należy do jednego z dynamiczniej rozwijającego się sektora gospodarki. Wydaje się, iż prawa własności intelektualnej są coraz szerzej obecne oraz lepiej rozumiane przez przedsiębiorców. Przedsiębiorcy coraz częściej dostrzegają potrzebę ochrony marki, widząc w tym wymierne korzyści finansowe i biznesowe. Zespół Kancelarii Pasternak LEGAL specjalizujący się w obsłudze podmiotów z branż związanych z własnością intelektualną. Kancelaria Adwokacka poza bieżącym doradztwem prawnym czy podatkowym, świadczy również usługi szkoleniowe. Opracowuje bezpłatne materiały czy publikacje mające na celu szerzenie wiedzy z zakresu prawa własności intelektualnej.
Skontaktuj się i zadaj nam dowolne pytanie.
Wypełnij formularz, a my skontaktujemy się z Tobą, celem omówienia rozwiązań dopasowanych do potrzeb Twojej firmy. Odpowiadamy szybko – sprawdź !
Zainteresuje Cię również:
-
Licencja a przeniesienie majątkowych praw autorskich – różnice kwestie wybrane
- Wyczerpanie prawa autorskiego
Zapraszamy również do zapisania się do newslettera:
Baza wiedzy, informacje o produktach i nowościach prosto na twój email. Dołącz do grona naszych subskrybentów.
Subskrybuj Newsletter i bądź na bieżąco
Pasternak Legal Prawo dla biznesu
Pasternak Legal – jako kancelaria przyjazna przedsiębiorcom swoją działalność w dużej mierze koncentruje na kompleksowym wsparciu przedsiębiorców w prowadzonej przez nich działalności gospodarczej. Nasze usługi kierunkowane są na skuteczne rozwiązywanie problemów przedsiębiorców oraz udzielanie im efektywnej pomocy w prowadzeniu działalności. Dbamy o to by model biznesowy naszego Klienta został osadzony w najkorzystniejszych realiach prawnych i podatkowych. Tworzymy usługi i rozwiązania „ szyte na miarę”.
“Biznes bez Tajemnic” – Seria będąca wynikiem misji Pasternak LEGAL chcemy wspierać przedsiębiorców w efektywnym i skutecznym prowadzeniu biznesu. Budujemy efektywne ramy prawne i podatkowe, by biznes naszych klientów był efektywny, bezpieczny i zyskowny. Niech “Biznes bez Tajemnic” stanie się Twoim przewodnikiem w efektywnym i skutecznym prowadzeniu firmy. Niech każdy Twój krok będzie świadomy, a sukces stanie się rezultatem klarownych działań.
Blog Kancelarii Pasternak LEGAL ma charakter wyłącznie edukacyjny i zawiera treści jedynie o charakterze ogólnym, w których mogą zdarzyć się pominięcia jak i omyłki, a w szczególności dlatego, że artykuły na blogu są aktualne w dacie ich publikacji, zaś w późniejszym czasie mogą nie odzwierciedlać stanu zmieniających się przepisów prawa. Kancelaria nie bierze odpowiedzialności za jakąkolwiek szkodę, która została wyrządzona w związku zastosowaniem lub niezastosowaniem się do przekazanej na blogu treści, albowiem treści zawarte na blogu nie mogą stanowić w szczególności porady czy informacji prawnej wydawanej indywidualnie przy uwzględnieniu konkretnego stanu faktycznego i prawnego.
Masz pytania?
Zapraszamy do kontaktu.
Skontaktuj się
Mogą Cię zainteresować:
ODPOWIEDZIALNOŚĆ CZŁONKA ZARZĄDU SPÓŁKI ZOO ZA ZOBOWIĄZANIA PODATKOWE
ODPOWIEDZIALNOŚĆ CZŁONKA ZARZĄDU SPÓŁKI ZOO ZA ZOBOWIĄZANIA PODATKOWE Zakładając spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością wielokrotnie zdarza się, iż wspólnicy czy też członkowie...
Czytaj dalej
ODPOWIEDZIALNOŚĆ CZŁONKA ZARZĄDU SPÓŁKI ZOO ZA ZOBOWIĄZANIA PODATKOWEODPOWIEDZIALNOŚĆ CZŁONKA ZARZĄDU SPÓŁKI ZOO
ODPOWIEDZIALNOŚĆ CZŁONKA ZARZĄDU SPÓŁKI ZOO Zakładając spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością wielokrotnie zdarza się, iż wspólnicy czy też członkowie zarządu tej spółki prze...
Czytaj dalej
ODPOWIEDZIALNOŚĆ CZŁONKA ZARZĄDU SPÓŁKI ZOOZMIANA ADRESU SIEDZIBY SPÓŁKI
ZMIANA ADRESU SIEDZIBY SPÓŁKI Zmiana adresu Spółki zoo podobnie jak inne zmiany takie jak zmiana siedziby spółki, zmiana wspólników, zmiana zarządu spółki czy np. wpisanie prokurenta wym...
Czytaj dalej
ZMIANA ADRESU SIEDZIBY SPÓŁKISkontaktuj się z nami
i dowiedz się jak możemy
Tobie pomóc
KANCELARIA WARSZAWA
Łukasz Pasternak Kancelaria Adwokacka
ul. Malborska 1/11,
03-286 Warszawa, piętro II
KANCELARIA MARKI
Al. J. Piłsudskiego 29, 05-270 Marki