WYŁUDZENIE USŁUGI, TOWARU JAKO OSZUSTWO
autor: Łukasz Pasternak
25.10.2022
Co to jest oszustwo?
Według polskiego prawa karnego oszustwo to przestępstwo polegające na doprowadzeniu innej osoby do niekorzystnego rozporządzenia mieniem własnym lub cudzym za pomocą wprowadzenia jej w błąd (…), celem działania sprawcy jest osiągnięcia korzyści majątkowej. Mówi o tym art. 286 § 1 kodeksu karnego.
Oszustwo zwane jest również wyłudzeniem, które jest przestępstwem.
Przestępstwo oszustwa, co to jest?
Niekorzystne rozporządzenie mieniem, czyli…?
W przypadku przestępstwa oszustwa najczęściej w postaci wyłudzenia jest to brak zapłaty za towar lub usługę. Jednak, co istotne, nie każdy brak zapłaty stanowi przestępstwo i nie zawsze możemy mówić że jest to wyłudzenie pieniędzy, towaru bądź usługi.
Skazanie sprawcy za wspomniane przestępstwo zależy od spełnienia kilku warunków.
Co więc decyduje o tym, że brak zapłaty stanowi przestępstwo?
Z uwagi na złożony charakter oszustwa, pociągnięcie do odpowiedzialności sprawcy przestępstwa oszustwa uzależnione jest od spełnienia kilku warunków.
Aby brak zapłaty realizował znamiona oszustwa z kodeksu karnego, musi być to sytuacja kiedy kontrahent/ sprawca już podczas zawierania umowy nie miał zamiaru zapłacić.
Konieczne jest zatem bezsporne ustalenie, że sprawca miał zamiar wprowadzenia w błąd i niewywiązywania się z umowy już w chwili jej zawierania . Nie sposób także racjonalnie twierdzić, że każda nierzetelna realizacja umowy cywilno-prawnej stanowi przestępstwo oszustwa stypizowanego w art. 286 § 1 KK.
Rodzaje znamion przestępstwa oszustwa
Taki zamiar może wynikać z samego braku środków na zapłatę już w momencie zawierania umowy albo po prostu brak chęci aby wywiązania się z obligacji.
Jednakże ze względu na fakt, iż o zakwalifikowaniu wyżej wspomnianego czynu jako popełnienia przestępstwa oszustwa z kodeksu karnego decyduje zamiar sprawcy. Istotne jest to ,aby wykazać, iż w chwili zawierania umowy sprawca działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przez wprowadzenie drugiej osoby w błąd lub wyzyskanie błędu co do okoliczności, czyli poprzez podjęcie podstępnych czynów prowadzących do wywołania u osoby pokrzywdzonej oszustwem nieprawidłowego wyobrażenia o rzeczywistości. Takie wyobrażenie polega na niezgodności między rzeczywistością a odbicie jej w świadomości pokrzywdzonego, a kiedy osoba pokrzywdzona ma już błędne wyobrażenie o rzeczywistości, wtedy dochodzi do wykorzystywania błędu co do okoliczności.
Mówimy też o oszustwie , które polega na wyzyskaniu niezdolności pokrzywdzonego do należytego pojmowania przedsiębranego działania – czyli wykorzystanie sytuacji, w której pokrzywdzony ze względu na różne przyczyny (np. choroba, wiek, naiwność) nie jest w stanie właściwie zrozumieć swojego działania.
Przy ustalaniu zamiaru sprawcy oszustwa należy brać pod uwagę wszystkie okoliczności.
Pamiętać należy, że w przypadku gdy przestępstwo oszustwa zostało popełnione na szkodę osoby najbliższej, wtedy ściganie sprawcy czynu następuje na wniosek pokrzywdzonego.
Jaka zatem grozi kara za wyłudzenie towaru bądź usługi?
Zgodnie z kodeksem karnym sprawcy grozi kara pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Jeśli wyłudzenia dopuszczono się w stosunku do mienia znacznej wartości (czyli takiego, którego wartość przekracza kwotę 200.000,00 zł), zagrożenie karą wzrasta, podlega karze pozbawienia wolności i wynosi od roku do 10 lat pozbawienia wolności.
Warto jednak pamiętać, że wobec sprawcy oszustwa, który dobrowolnie naprawił szkodę w całości lub w znacznej części sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary. Jeśli szkoda została naprawiona w całości, to sąd może nawet odstąpić od wymierzenia kary.
Przedawnienie przestępstwa oszustwa z art. 286 kodeksu karnego
Termin przedawnienia się przestępstwa oszustwa zależy od ustawowego zagrożenia kara za dany czyn:
- po 5 latach nastąpi przedawnienie oszustwa stanowiącego wypadek mniejszej wagi
- po 15 latach nastąpi przedawnienie oszustwa w typie podstawowym , oraz oszustwa w stosunku do mienia znacznej wartości, a także w stosunku do dobra o szczególnym znaczeniu dla kultury (art. 294 k.k.)
Natomiast jeżeli w tym czasie wszczęto postępowanie, to zgodnie z treścią art. 102 k.k. do powyższego okresu trzeba dodać 10 lat.
Artykuł 286 w kodeksie karnym , kodeks postępowania karnego
§ 1. Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
§ 2. Tej samej karze podlega, kto żąda korzyści majątkowej w zamian za zwrot bezprawnie zabranej rzeczy.
§ 3. W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
§ 4. Jeżeli czyn określony w § 1-3 popełniono na szkodę osoby najbliższej, ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego.
Poniżej ciekawe artykuły które mogą Cię zainteresować:
Wniosek o zmianę lub uchylenie tymczasowego aresztowania
Co to jest dozór elektroniczny
Tymczasowe aresztowanie a prawo do telefonu komórkowego
Jak wnieść prywatny akt oskarżenia?
Vishing- pozornie normalna rozmowa telefoniczna
Smishing – śmieszne, a jednak niebezpieczne
Phishing- oszustwo internetowe
Masz pytania? Potrzebujesz pomocy prawnej jako pokrzywdzony bądź oskarżony? Skontaktuj się.
Tel. 510 – 238 – 596
Mail: biuro@pasternaklegal.pl
Źródła:
- Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny, Dz. U. 1997 Nr 88 poz. 553
Subskrybuj Newsletter i bądź na bieżąco
Zapisz się, do naszego Newslettera. Raz w tygodniu informacje prawne lub informacje o najnowszych publikacjach – za darmo – prosto na twoją skrzynkę.
Blog Kancelarii Pasternak LEGAL ma charakter wyłącznie edukacyjny i zawiera treści jedynie o charakterze ogólnym, w których mogą zdarzyć się pominięcia jak i omyłki, a w szczególności dlatego, że artykuły na blogu są aktualne w dacie ich publikacji, zaś w późniejszym czasie mogą nie odzwierciedlać stanu zmieniających się przepisów prawa.
Kancelaria nie bierze odpowiedzialności za jakąkolwiek szkodę, która została wyrządzona w związku zastosowaniem lub niezastosowaniem się do przekazanej na blogu treści, albowiem treści zawarte na blogu nie mogą stanowić w szczególności porady czy informacji prawnej wydawanej indywidualnie przy uwzględnieniu konkretnego stanu faktycznego i prawnego.
Jeżeli zainteresowała Cię ta tematyka, zapraszamy do śledzenia naszego bloga oraz zapisu do Newslettera.
Jeśli chcesz uzyskać poradę prawną – skontaktuj się. Kliknij .
Masz pytania?
Zapraszamy do kontaktu.
Skontaktuj się
Mogą Cię zainteresować:
KARUZELA VAT OSZUSTWO PODATKOWE
KARUZELA VAT OSZUSTWO PODATKOWE Oszustwem podatkowym potocznie nazywane jest działanie, którego celem jest uchylenie się od obowiązku podatkowych. Najczęściej zachowanie to przyjmuje postać ni...
Czytaj dalej
KARUZELA VAT OSZUSTWO PODATKOWEWezwanie Skazanego do Stawienia w Zakładzie karnym – 79 kkw
Wezwanie Skazanego do Stawienia w Zakładzie karnym - 79 kkw Zatrzymanie i doprowadzenie do aresztu śledczego zostało uregulowane w obowiązujących przepisach prawa w regulacjach kodeksu karnego w...
Czytaj dalej
Wezwanie Skazanego do Stawienia w Zakładzie karnym – 79 kkwOszustwo internetowe: Jak się chronić i co zrobić w przypadku oszustwa? Co gdy padłeś ofiarą przestępstwa oszustwa?
Oszustwo internetowe: Jak się chronić i co zrobić w przypadku oszustwa? Co gdy padłeś ofiarą przestępstwa oszustwa? W dzisiejszym świecie, gdzie coraz więcej działań przenosi się do int...
Czytaj dalej
Oszustwo internetowe: Jak się chronić i co zrobić w przypadku oszustwa? Co gdy padłeś ofiarą przestępstwa oszustwa?Skontaktuj się z nami
i dowiedz się jak możemy
Tobie pomóc
KANCELARIA WARSZAWA
Łukasz Pasternak Kancelaria Adwokacka
ul. Malborska 1/11,
03-286 Warszawa, piętro II
KANCELARIA MARKI
Al. J. Piłsudskiego 29, 05-270 Marki