W zeszłym tygodniu, poruszyliśmy temat błędów medycznych (link). W dzisiejszym artykule rozszerzymy to zagadnienie, o to jakie kary grożą personelowi medycznemu za popełnienie błędu medycznego.
Sam Kodeks Karny (ani żadna inna ustawa), nie wprowadza przepisu, który odnosiłby się konkretnie do popełnienia błędu przez lekarzy czy ogólnie personel medyczny. Odpowiedzialność za popełnienie błędu medycznego oparta jest o przepisy odnoszące się do przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu.
Warto postawić tutaj pytanie – kiedy można mówić o ponoszeniu odpowiedzialności? Czy samo popełnienie błędu medycznego wystarczy by przypisać odpowiedzialność?
Odpowiedź brzmi nie. Błąd musi być zawiniony – nawet jeżeli, zaszła wina nieumyślna, tzn. błąd był skutkiem lekkomyślności czy też niedbalstwa lekarza. Należy dodać, że samo popełnienie błędu medycznego i przypisanie winy nie wystarczy, by mówić o popełnieniu przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu – o tym, przesądza wystąpienie danego ujemnego skutku dla zdrowia lub życia pacjenta. To znaczy, że jeżeli lekarz dopuścił się popełnienia zawinionego błędu w sztuce lekarskiej ale nie spowodowało to żadnych negatywnych skutków u pacjenta, to nie można przypisać lekarzowi popełnienia danego przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu.
Jakie więc przepisy Kodeksu Karnego mogą stanowić podstawę odpowiedzialności za błąd medyczny?
Będzie to na przykład art. 160 KK dotyczący narażenia na niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Artykuł ten przewiduje karę pozbawienia wolności do lat 3, a w przypadku sprawcy, na którym ciąży obowiązek opieki nad osobą narażoną na niebezpieczeństwo – karę pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.
Innym przykładem, może być art. 155 KK, stanowiący, że kto nieumyślnie powoduje śmierć człowieka, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Ten przepis będzie miał zastosowanie gdy lekarz, np. z powodu swojego niedbalstwa spowoduje śmierć pacjenta.
Istotnym jest również umiejętne rozróżnienie błędu medycznego od wystąpienia negatywnych dla zdrowia czy życia pacjenta powikłań, na których wystąpienie lekarz nie mógł mieć wpływu, czyli takich, które nie wystąpiły z winy lekarza.
Jak słusznie Sąd Najwyższy wskazuje, przy rozważaniu o odpowiedzialności karnej lekarza za przestępstwo przeciwko życiu i zdrowiu, niezbędne jest ustalenie:
– czy czynności lecznicze zostały wykonane zgodnie z zasadami wiedzy i sztuki medycznej
– czy lekarz nie zachował należytej ostrożności
– czy istnieje związek przyczynowy między popełnionym błędem, a skutkiem jaki powstał
ŹRÓDŁA:
1. Gardocka T., Jagiełło D., Medyczne Prawo Karne, Warszawa 2016r.
2. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1444)
3. Wyr. SN z 12.02.2013 r., II KK 124/12, LEX nr 1277697.
Subskrybuj Newsletter i bądź na bieżąco
Zapisz się, do naszego Newslettera. Raz w tygodniu informacje prawne lub informacje o najnowszych publikacjach – za darmo – prosto na twoją skrzynkę.
![]() |
Blog Kancelarii Pasternak LEGAL ma charakter wyłącznie edukacyjny i zawiera treści jedynie o charakterze ogólnym, w których mogą zdarzyć się pominięcia jak i omyłki, a w szczególności dlatego, że artykuły na blogu są aktualne w dacie ich publikacji, zaś w późniejszym czasie mogą nie odzwierciedlać stanu zmieniających się przepisów prawa.
Kancelaria nie bierze odpowiedzialności za jakąkolwiek szkodę, która została wyrządzona w związku zastosowaniem lub niezastosowaniem się do przekazanej na blogu treści, albowiem treści zawarte na blogu nie mogą stanowić w szczególności porady czy informacji prawnej wydawanej indywidualnie przy uwzględnieniu konkretnego stanu faktycznego i prawnego.
Jeżeli zainteresowała Cię ta tematyka, zapraszamy do śledzenia naszego bloga oraz zapisu do Newslettera.
Jeśli chcesz uzyskać poradę prawną – skontaktuj się poprzez formularz, mail bądź telefonicznie.