DO JAKIEJ KWOTY DAROWIZNA JEST WOLNA OD PODATKU?

Zgodnie z treścią art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. 2015, poz. 86 j.t. ze zm. – dalej jako „ustawa”),

„Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej “podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny, polecenia darczyńcy”.

Zasadą jest, że wysokość podatku od spadków i darowizn jest uzależniona od wartości nabytej darowizny oraz od przynależności nabywcy do określonej grupy podatkowej.

Ustawodawca wyróżnia trzy grupy podatkowe, do których zalicza się:

1. Grupa I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;

2. Grupa II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;

3. Grupa III – Innych nabywców.

Za rodziców w rozumieniu ustawy uważa się również przysposabiających, a za zstępnych także przysposobionych i ich zstępnych.

Podatek od darowizny płacony jest od nadwyżki wskazanej w ustawie. Inaczej mówiąc opodatkowaniu podlega nabycie majątku o wartości ponad kwotę wolną od podatku. I tak zgodnie z art. 9 ustawy:

„Opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:

1) 9637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;

2) 7276 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;

3) 4902 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.”

Jednocześnie pamiętać należy, że w sytuacji gdy nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie.

Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie.

Przy nabyciu darowizny obowiązek podatkowy powstaje, co do zasady, z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia.

Zwolnienie dla najbliższej rodziny

Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez:

– małżonka,

– zstępnych,

– wstępnych,

– pasierba,

– rodzeństwo,

– ojczyma i macochę,

jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie przepisów ustawy, (Jeżeli nabywca dowiedział się o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych po upływie terminów 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie przepisów ustawy, zwolnienie, o którym mowa powyżej, stosuje się, gdy nabywca zgłosi te rzeczy lub prawa majątkowe naczelnikowi urzędu skarbowego nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o ich nabyciu, oraz uprawdopodobni fakt późniejszego powzięcia wiadomości o ich nabyciu).

a w przypadku środków pieniężnych należy dodatkowo:

w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę 9637 zł – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Ponadto w dwóch przypadkach nabywca jest zwolniony z obowiązku zgłoszenia darowizny do US:

1. wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty 9637 zł lub

2. nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.

Właściwym do zgłoszenia darowizny jest naczelnik urzędu skarbowego zgodny z miejscem zamieszkania obdarowanego w dniu otrzymania darowizny.

 

Subskrybuj Newsletterbądź na bieżąco

Zapisz się, do naszego Newslettera. Raz w tygodniu informacje prawne lub informacje o najnowszych publikacjach – za darmo – prosto na twoją skrzynkę.

Łukasz Pasternak - ADWOKAT

 

Blog Kancelarii Pasternak LEGAL ma charakter wyłącznie edukacyjny i zawiera treści jedynie o charakterze ogólnym, w których mogą zdarzyć się pominięcia jak i omyłki, a w szczególności dlatego, że artykuły na blogu są aktualne w dacie ich publikacji, zaś w późniejszym czasie mogą nie odzwierciedlać stanu zmieniających się przepisów prawa.

Kancelaria nie bierze odpowiedzialności za jakąkolwiek szkodę, która została wyrządzona w związku zastosowaniem lub niezastosowaniem się do przekazanej na blogu treści, albowiem treści zawarte na blogu nie mogą stanowić w szczególności porady czy informacji prawnej wydawanej indywidualnie przy uwzględnieniu konkretnego stanu faktycznego i prawnego.

 

Jeżeli zainteresowała Cię ta tematyka, zapraszamy do śledzenia naszego bloga oraz zapisu do Newslettera.

 

Jeśli chcesz uzyskać poradę prawną – skontaktuj się poprzez formularz, mail bądź telefonicznie.

POMOC OFIAROM DZIAŁAŃ WOJENNYCH W UKRAINIE Z ZEROWĄ STAWKĄ VAT

5 marca 2022 roku weszło w życie Rozporządzenie Ministra Finansów zmieniające rozporządzenie w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych.

Zgodnie z tym rozporządzeniem zostaje wprowadzona zerowa stawka VAT dla nieodpłatnych dostaw towarów lub świadczenia usług na cele związane z pomocą dla ofiar konfliktu w Ukrainie. Należy mieć na uwadze, że stawka ta obejmuje świadczenia dokonane od momentu wystąpienia konfliktu zbrojnego w Ukrainie – czyli od dnia 24.02.2022r. Czas obowiązywania stawki 0% VAT trwa na razie do 30 czerwca 2022r.

Nową, obniżoną stawkę podatkową należy stosować wyłącznie do dostaw towarów lub świadczenia usług realizowanych na rzecz:

– Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych

– Podmiotów leczniczych

– Jednostek samorządu terytorialnego

Jaki zakres świadczeń obejmuje zerowa stawka VAT?

Wprowadzona w rozporządzeniu stawka 0% VAT obejmuje każde niezbędne dla pomocy ofiarom świadczenie. Zakres w tym przypadku jest otwarty – każde świadczenie czy nieodpłatne dostawy towarów związane z pomocą osobom poszkodowanym w wyniku zbrojnej agresji, zostanie objęte stawką 0% VAT.

Jaki jest wymóg formalny zastosowania obniżonej stawki podatku?

Wymogiem zastosowania zerowej stawki VAT, będzie zawarcie pisemnej umowy pomiędzy podatnikiem a jednym z wymienionych wyżej podmiotów. Z umowy tej będzie musiało wynikać, że dostarczone towary lub świadczone usługi będą wykorzystane na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy. Umową taką może być np. elektronicznie podpisane oświadczenie woli. Ważnym jest aby przesłane umowy zostały podpisane również przez podmioty będące odbiorcami świadczeń czy towarów – chodzi o to aby z dokumentacji wynikało, że obydwie strony złożyły oświadczenie woli.

Zawarcie umowy podatnika z wymienionym przez rozporządzenie podmiotem, ma m.in. zagwarantować, że przekazanie darowizny w postaci towarów czy usług zostanie faktycznie wykorzystane na pomoc pokrzywdzonym.

 

ŹRÓDŁA:

  1. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 3 marca 2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych (Dz. U. poz. 531).
  2. Ministerstwo Finansów, Pomoc na rzecz ofiar konfliktu w Ukrainie bez VAT, LEX/el. 2022.

 

Subskrybuj Newsletterbądź na bieżąco

Zapisz się, do naszego Newslettera. Raz w tygodniu informacje prawne lub informacje o najnowszych publikacjach – za darmo – prosto na twoją skrzynkę.

Łukasz Pasternak - ADWOKAT

 

Blog Kancelarii Pasternak LEGAL ma charakter wyłącznie edukacyjny i zawiera treści jedynie o charakterze ogólnym, w których mogą zdarzyć się pominięcia jak i omyłki, a w szczególności dlatego, że artykuły na blogu są aktualne w dacie ich publikacji, zaś w późniejszym czasie mogą nie odzwierciedlać stanu zmieniających się przepisów prawa.

Kancelaria nie bierze odpowiedzialności za jakąkolwiek szkodę, która została wyrządzona w związku zastosowaniem lub niezastosowaniem się do przekazanej na blogu treści, albowiem treści zawarte na blogu nie mogą stanowić w szczególności porady czy informacji prawnej wydawanej indywidualnie przy uwzględnieniu konkretnego stanu faktycznego i prawnego.

 

Jeżeli zainteresowała Cię ta tematyka, zapraszamy do śledzenia naszego bloga oraz zapisu do Newslettera.

 

Jeśli chcesz uzyskać poradę prawną – skontaktuj się poprzez formularz, mail bądź telefonicznie.

Odwołanie wykonanej darowizny

Praktyka stosowania prawa pokazuje, iż niekiedy zdarzają się sytuacje, w których darczyńca chce odwołać darowiznę już wykonaną. Przepisy kodeksu cywilnego dają darczyńcy taką możliwość, jednakże muszą ziścić się określone prawem przesłanki.

Darowizna wykonana to taka darowizna, której przedmiot został przekazany obdarowanemu. Przepisy kodeksu cywilnego stanowią, że darczyńca może odwołać darowiznę już wykonaną, jeżeli obdarowany dopuścił się względem niego rażącej niewdzięczności. Rażąca niewdzięczność, nie posiada kodeksowej definicji, jest ona klauzulą generalną przez co w każdoczesnym stanie faktycznym należy badać, czy przesłanka ta znajduje zastosowanie.

Konsekwencją powyższego jest fakt, z którego wynika, że dla oceny, czy w konkretnej sytuacji mamy do czynienia z niewdzięcznością, istotne znaczenie powinno mieć nie tylko samo zachowanie obdarowanego, lecz także zachowanie darczyńcy po wykonaniu darowizny. Przy dokonywaniu oceny, czy w konkretnym przypadku mamy do czynienia z niewdzięcznością obdarowanego, nie można również abstrahować od przyczyn konfliktu istniejącego między darczyńcą i obdarowanym (wyrok SN z 28.10.1998 r., I CKN 471/97).

W jednym ze swoich orzeczeń Sąd Najwyższy wskazał, że ocena, czy niewdzięczność okazywana przez obdarowanego jest rażąca, powinna być dokonywana z uwzględnieniem zobiektywizowanych kryteriów, a nie jedynie subiektywnych odczuć darczyńcy. Dokonując takiej oceny nie można jednak nie uwzględnić charakteru konkretnych relacji między obdarowanym i darczyńcą oraz norm wyznaczających zakres akceptowalnych zachowań zarówno w całym społeczeństwie, jak i w grupie społecznej, do której należy darczyńca (orzeczenie SN z 13.10.2005 r., I CK 112/05).

Niewdzięczność może przejawiać się w zachowaniu polegającym zarówno na działaniu jak i zaniechaniu, natomiast czyn lub zaniechanie musi zostać wymierzony bezpośrednio lub pośrednio w darczyńcę (na takim też stanowisku stoi Sąd Najwyższy – wyrok Sądu Najwyższego z 7.5.2003 r., IV CKN 115/01).

Przykładem rażącej niewdzięczności może być, znęcanie się fizyczne i psychiczne nad darczyńcą, przemoc fizyczna, rażąca niewdzięczność może również polega na podstępnym nadużyciu zaufania, oszustwie, kradzieży, nieudzieleniu darczyńcy pomocy pomimo oczywistych możliwości itp.

W celu odwołania darowizny darczyńca powinien złożyć obdarowanemu oświadczenie o odwołaniu darowizny na piśmie. W oświadczeniu o odwołaniu darowizny może również znaleźć się oświadczenie zawierające żądanie zwrotu darowanego przedmiotu. Pamiętać jednak należy, iż żądanie takie nie ma skutku prawnorzeczowego.

Obowiązany do zwrotu darowizny powinien:

1. wydać przedmiot darowizny lub zwrócić jej równowartość w naturze jeżeli obdarowany nie może jej zwrócić w naturze (obdarowany w tym celu może również wytoczyć powództwo cywilne).

2. jeśli przekazał bezpłatnie przedmiot osobie trzeciej, powinien o tym powiadomić darczyńcę, który może skierować roszczenia (obowiązek wydania korzyści przechodzi na tę osobę trzecią);

3. jeśli rzecz zbył, powinien oddać darczyńcy wszystko co uzyskał w zamian rzeczy- np. pieniądze ze sprzedaży;

W przypadku ziszczenia się powyższych przesłanek darowizna wykonana może być odwołana w każdym czasie z tym jednak zastrzeżeniem, że:

1. darowizna nie może być odwołana z powodu niewdzięczności, jeżeli darczyńca obdarowanemu przebaczył. Jeżeli w chwili przebaczenia darczyńca nie miał zdolności do czynności prawnych, przebaczenie jest skuteczne, gdy nastąpiło z dostatecznym rozeznaniem;

2. darowizna nie może być odwołana po upływie roku od dnia, w którym uprawniony do odwołania dowiedział się o niewdzięczności obdarowanego;

3. spadkobiercy darczyńcy mogą odwołać darowiznę z powodu niewdzięczności tylko wtedy, gdy darczyńca w chwili śmierci był uprawniony do odwołania albo gdy obdarowany umyślnie pozbawił darczyńcę życia lub umyślnie wywołał rozstrój zdrowia, którego skutkiem była śmierć darczyńcy.

 

Subskrybuj Newsletterbądź na bieżąco

Zapisz się, do naszego Newslettera. Raz w tygodniu informacje prawne lub informacje o najnowszych publikacjach – za darmo – prosto na twoją skrzynkę.

Łukasz Pasternak - ADWOKAT

 

Blog Kancelarii Pasternak LEGAL ma charakter wyłącznie edukacyjny i zawiera treści jedynie o charakterze ogólnym, w których mogą zdarzyć się pominięcia jak i omyłki, a w szczególności dlatego, że artykuły na blogu są aktualne w dacie ich publikacji, zaś w późniejszym czasie mogą nie odzwierciedlać stanu zmieniających się przepisów prawa.

Kancelaria nie bierze odpowiedzialności za jakąkolwiek szkodę, która została wyrządzona w związku zastosowaniem lub niezastosowaniem się do przekazanej na blogu treści, albowiem treści zawarte na blogu nie mogą stanowić w szczególności porady czy informacji prawnej wydawanej indywidualnie przy uwzględnieniu konkretnego stanu faktycznego i prawnego.

 

Jeżeli zainteresowała Cię ta tematyka, zapraszamy do śledzenia naszego bloga oraz zapisu do Newslettera.

 

Jeśli chcesz uzyskać poradę prawną – skontaktuj się poprzez formularz, mail bądź telefonicznie.

Download file
1