Fundacja a Stowarzyszenie – co lepiej wybrać?

Wprowadzenie

W Polsce organizacje pozarządowe odgrywają kluczową rolę w życiu społecznym, gospodarczym i kulturalnym. Dwie najpopularniejsze formy tych organizacji to fundacje i stowarzyszenia. Do niedawna obie miału na celu działalność pożytku publicznego, niemniej jednak różnią się do siebie pod wieloma względami, takimi jak struktura, cele, zasady działania oraz sposób finansowania. Aktualnie ciekawym rozwiązaniem dla przedsiębiorców może być założenie fundacji prywatnej, która może nieść ze sobą wiele wymiernych korzyści natury podatkowej, czy też sprzyjać ochronie zgromadzonego majątku. W niniejszym artykule przyjrzymy się szczegółowo różnicom między fundacją a stowarzyszeniem, ich funkcjonowaniu oraz regulacjom prawnym. Niniejszym wpis koncentruje się na kwestiach związanych z założeniem fundacji, których celem jest działalność pożytku publicznego, dlatego też wszędzie gdzie będzie mowa o fundacji (o ile inaczej nie zastrzeżona) będziemy mieli na myśli taką właśnie fundację. Omówienie fundacji rodzinnych (czy też fundacji prywatnych) wymaga z całą pewnością osobnego omówienia, dlatego też w niniejszym wpisie kwestie te jedynie zasygnalizujemy.

Spis treści:
1. Fundacje i stowarzyszenia w Polsce – podstawa prawna działania
2. Co to jest fundacja i stowarzyszenie oraz czym się zajmują?
3. Różnice między fundacją a stowarzyszeniem
4. Fundacja czy stowarzyszenie? Co wybrać?
5. Jak działają stowarzyszenia i fundacje?
6. Fundacja czy stowarzyszenie co wybrać?
7. Najczęściej zadawane pytania
8. Podsumowanie
9. Pasternak Legal – prawo dla biznesu

Fundacje i stowarzyszenia w Polsce – podstawa prawna działania

W Polsce fundacje i stowarzyszenia są regulowane przez odpowiednie ustawy: Ustawę o fundacjach oraz Ustawę o stowarzyszeniach. Te akty prawne określają zasady zakupu, rejestracji, działalności oraz likwidacji obu form organizacyjnych.

Ustawa o fundacjach

Ustawa o fundacjach reguluje kwestie związane z tworzeniem, działalnością oraz likwidacją fundacji. Określa również zasady dotyczące zarządzania fundacjami, w tym wymagania dotyczące statutu oraz obowiązki zarządu.

Ustawa o stowarzyszeniach

Ustawa o stowarzyszeniach określa zasady dotyczące zakupu stowarzyszeń, ich działalności oraz likwidacji. Ustawa ta wprowadza również regulacje dotyczące organizacji walnych zebrań oraz wyborów władz stowarzyszeń.

Co to jest fundacja i stowarzyszenie oraz czym się zajmują?

Powstanie Fundacji

Fundacja to organizacja, która powstaje w wyniku ustanowienia przez fundatora. Jej celem jest realizacja określonych działań społecznych, kulturalnych, naukowych lub charytatywnych. Fundacja ma osobowość prawną i działa na podstawie statutu, który określa jej cele, zasady funkcjonowania oraz sposób zarządzania. Fundacje mogą prowadzić działalność gospodarczą, ale ich głównym celem jest działalność pożytku publicznego.

Nieco inne regulacje dotyczą fundacji prywatnych (fundacji rodzinnych), które z całą pewnością wymagają osobne przedstawienia z uwagi na ich ciekawy charakter.

Jakie są cele fundacji pożytku publicznego?

Cele fundacji mogą obejmować:

• Wsparcie społeczności lokalnych: Fundacje często angażują się w projekty, które mają na celu poprawę jakości życia w danej społeczności.
• Edukacja: Fundacje mogą organizować programy edukacyjne, stypendia oraz kursy.
• Ochrona zdrowia: Wiele fundacji działa na rzecz ochrony zdrowia, organizując kampanie informacyjne lub wspierając placówki medyczne.
• Kultura i sztuka: Fundacje często wspierają artystów, organizują wystawy i wydarzenia kulturalne.

 Założenie Stowarzyszenia

Stowarzyszenie to dobrowolne zrzeszenie osób, które łączą wspólne cele. W przeciwieństwie do fundacji, stowarzyszenie nie ma jednego fundatora, a jego członkowie mają wpływ na podejmowane decyzje. Stowarzyszenia również mają osobowość prawną i działają na podstawie statutu. Mogą prowadzić działalność odpłatną, ale ich głównym celem jest działalność nieodpłatna.

 Cele stowarzyszeń

Cele stowarzyszeń mogą być bardzo różnorodne, w tym:

• Integracja społeczna: Stowarzyszenia często działają na rzecz integracji różnych grup społecznych.
• Promocja zdrowego stylu życia: Organizują wydarzenia sportowe, warsztaty zdrowotne i kampanie promujące zdrowie.
• Ochrona środowiska: Stowarzyszenia mogą angażować się w działania na rzecz ochrony środowiska, takie jak sprzątanie terenów zielonych czy edukacja ekologiczna.
• Działalność kulturalna: Wiele stowarzyszeń promuje lokalną kulturę, organizując festiwale, koncerty i inne wydarzenia artystyczne.

Różnice między fundacją a stowarzyszeniem

1. Struktura organizacyjna

• Fundacja: Ustanawiana przez fundatora, który określa cele i zasady działania. Zarząd fundacji jest odpowiedzialny za realizację tych celów. W fundacji nie ma członków w tradycyjnym sensie, a jej działanie koncentruje się na realizacji celów określonych przez fundatora. W przypadku fundacji koniecznym jest wyposażenie jej w również w majątek, który pozwoli na rozpoczęcie działalności pożytku publicznego.
• Stowarzyszenie: Tworzone przez grupę osób, które mają wspólne cele. Członkowie stowarzyszenia mają prawo do udziału w walnych zebraniach, gdzie podejmowane są decyzje dotyczące działalności organizacji. W stowarzyszeniu każdy członek ma równy głos, co sprzyja demokratycznemu podejmowaniu decyzji. W przypadku stowarzyszenia możemy zatem powiedzieć, że opiera ono swoją działalność na pracy społecznej członków stowarzyszenia.

2. Cele i działalność

• Fundacja: Skupia się na realizacji określonych celów społecznych i może prowadzić działalność gospodarczą jako sposób na finansowanie swoich działań. Fundacje są bardziej zorganizowane i mają jasno określone misje, co pozwala im na długofalowe planowanie.
• Stowarzyszenie: Działa na rzecz swoich członków oraz społeczności lokalnej, a jego cele mogą obejmować różnorodne aspekty życia społecznego. Stowarzyszenia są bardziej elastyczne i mogą dostosowywać swoje cele do zmieniających się potrzeb swoich członków.

3. Zasady finansowania – majątek fundacji i majątek stowarzyszenia

• Fundacja: Może otrzymywać darowizny, dotacje oraz prowadzić działalność gospodarczą, z której dochody są przeznaczane na realizację celów statutowych. Fundacje często korzystają z różnych źródeł finansowania, w tym sponsorów i grantów.
• Stowarzyszenie: Finansowanie pochodzi głównie z składek członkowskich, darowizn oraz dotacji. Stowarzyszenia mogą organizować wydarzenia, z których dochody są przeznaczane na działalność statutową.

4. Osobowość prawna

Obie formy organizacji mają osobowość prawną, co oznacza, że mogą samodzielnie podejmować decyzje prawne, zawierać umowy i prowadzić działalność. Osobowość prawna pozwala im również na ubieganie się o dotacje i granty.

5. Rejestracja

• Fundacja: Rejestracja odbywa się w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS) na podstawie aktu notarialnego. Proces ten wymaga przygotowania statutu, który musi być zgodny z przepisami prawa.
• Stowarzyszenie: Rejestracja również odbywa się w KRS, ale wymaga uchwały założycielskiej oraz statutu. Stowarzyszenia muszą również spełniać określone wymogi dotyczące liczby członków oraz organizacji walnych zebrań.

Fundacja czy stowarzyszenie? Co wybrać?

Decyzja o wyborze formy organizacyjnej zależy od celów, jakie chce się osiągnąć. Jeśli celem jest realizacja określonych działań społecznych, fundacja może być lepszym rozwiązaniem. Fundacje często mają większe możliwości finansowe i mogą prowadzić działalność gospodarczą, co pozwala im na długoterminowe planowanie. Natomiast jeśli zależy nam na aktywnym uczestnictwie członków w podejmowaniu decyzji, stowarzyszenie będzie bardziej odpowiednie. Stowarzyszenia sprzyjają integracji społecznej i umożliwiają członkom aktywne uczestnictwo w działaniach organizacji.

Jak działają stowarzyszenia i fundacje?

Działanie fundacji – zarządzanie fundacją

Fundacje są zarządzane przez zarząd, który odpowiada za realizację celów określonych w statucie. Zarząd fundacji ma obowiązek regularnie informować fundatora o postępach w realizacji celów oraz o stanie finansów. Fundacje mogą organizować wydarzenia, prowadzić kampanie społeczne oraz współpracować z innymi organizacjami, aby zwiększyć swoje możliwości działania.

Przykłady działań fundacji:

• Organizacja szkoleń i warsztatów.
• Wspieranie lokalnych inicjatyw społecznych.
• Prowadzenie badań i publikacji dotyczących ważnych problemów społecznych.

Działanie stowarzyszeń – zarządzanie stowarzyszeniem i władze stowarzyszenia

Stowarzyszenia działają na zasadzie demokratycznych wyborów. Członkowie mają prawo do udziału w walnych zebraniach, gdzie podejmowane są decyzje dotyczące działalności organizacji. Stowarzyszenia mogą organizować różnorodne wydarzenia, takie jak warsztaty, spotkania, czy akcje charytatywne.

Przykłady działań stowarzyszeń:

• Organizacja wydarzeń kulturalnych i sportowych.
• Prowadzenie kampanii informacyjnych na temat ważnych problemów społecznych.
• Współpraca z innymi organizacjami w celu realizacji wspólnych celów.

Fundacja czy stowarzyszenie co wybrać?

Odpowiedź na powyższe pytanie wymaga każdorazowo indywidualnego podejścia. Z naszego doświadczenia wynika, że wykorzystanie fundacji w działalności biznesowej naszego Klienta może mieć również wymierne korzyści podatkowego, czy w końcu korzyści związane z ochroną majątku Klienta. Wybór w zakresie utworzenia odpowiedniej organizacji powinien zostać każdorazowo poprzedzony szczegółową analizą określonej sytuacji klienta. Albowiem w twoim wypadku może okazać się, że najkorzystniejszym rozwiązaniem dla Ciebie będzie fundacja rodzinna, która w najszerszym zakresie spełni twoje cele.

Najczęściej zadawane pytania

Czy fundację może założyć stowarzyszenie?

Tak, stowarzyszenie może założyć fundację. W praktyce często zdarza się, że stowarzyszenia tworzą fundacje w celu pozyskania dodatkowych źródeł finansowania lub realizacji określonych celów, które wymagają innej struktury organizacyjnej. Takie połączenie pozwala na efektywniejsze działanie i zwiększa możliwości realizacji projektów.

Jakie są stowarzyszenia i fundacje w Polsce?

W Polsce istnieje wiele fundacji i stowarzyszeń, które działają w różnych dziedzinach. Niektóre z nich koncentrują się na pomocy społecznej, inne na ochronie środowiska, edukacji czy kulturze. Przykłady znanych fundacji to Fundacja WOŚP, Fundacja Batorego, a wśród stowarzyszeń można wymienić Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” czy Stowarzyszenie „Duma i Nowoczesność”.

Jakie są główne różnice między fundacją a stowarzyszeniem?

Główne różnice to struktura organizacyjna, sposób podejmowania decyzji, cele działalności oraz sposób finansowania. Fundacja jest tworzona przez fundatora i ma jasno określone cele, podczas gdy stowarzyszenie jest demokratyczną organizacją, której członkowie mają wpływ na jej działalność.

Czy fundacja może prowadzić działalność gospodarczą?

Tak, fundacje mogą prowadzić działalność gospodarczą, ale dochody z tej działalności muszą być przeznaczane na realizację celów statutowych.

Jakie są obowiązki zarządu fundacji?

Zarząd fundacji ma obowiązek realizować cele określone w statucie, zarządzać majątkiem fundacji oraz informować fundatora o postępach w działalności.

Jakie są typy stowarzyszeń?

W Polsce można wyróżnić różne typy stowarzyszeń, takie jak stowarzyszenia rejestrowe, stowarzyszenia zwykłe oraz stowarzyszenia o statusie organizacji pożytku publicznego (OPP).

Jakie są zalety fundacji lub stowarzyszenia?

Zalety fundacji lub stowarzyszenia to możliwość realizacji celów społecznych, pozyskiwania funduszy z darowizn i dotacji, a także możliwość wpływania na życie społeczne i kulturalne w danej społeczności.

Skontaktuj się

Odpowiadamy szybko. Sprawdź.

Podsumowanie

Fundacje i stowarzyszenia to dwie różne formy organizacji pozarządowych, które mają swoje unikalne cechy i zasady działania. Wybór między nimi powinien być uzależniony od celów, jakie chcemy osiągnąć, oraz od preferencji dotyczących struktury organizacyjnej. Obie formy odgrywają ważną rolę w społeczeństwie, przyczyniając się do rozwoju lokalnych społeczności i realizacji działań na rzecz dobra publicznego.

Zainteresuje Cię również:

• JAK ZAŁOŻYĆ FUNDACJĘ?

• FUNDACJA RODZINNA A NIŻSZE PODATKI

• CZY FINDACJA MOŻE BYĆ DZIAŁALNOŚCIĄ GOSPODARCZĄ?

Subskrybuj Newsletter i bądź na bieżąco

PASTERNAK LEGAL PRAWO DLA BIZNESU

Pasternak Legal – jako kancelaria przyjazna przedsiębiorcom swoją działalność w dużej mierze koncentruje na kompleksowym wsparciu przedsiębiorców w prowadzonej przez nich działalności gospodarczej. Nasze usługi kierunkowane są na skuteczne rozwiązywanie problemów przedsiębiorców oraz udzielanie im efektywnej pomocy w prowadzeniu działalności. Dbamy o to by model biznesowy naszego Klienta został osadzony w najkorzystniejszych realiach prawnych i podatkowych, przez co często tworzymy usługi i rozwiązania „ szyte na miarę”.

“Biznes bez Tajemnic” – Seria będąca wynikiem misji Pasternak LEGAL chcemy wspierać przedsiębiorców w efektywnym i skutecznym prowadzeniu biznesu. Budujemy efektywne ramy prawne i podatkowe, by biznes naszych klientów był efektywny, bezpieczny i zyskowny. Niech “Biznes bez Tajemnic” stanie się Twoim przewodnikiem w efektywnym i skutecznym prowadzeniu firmy, gdzie każdy krok jest świadomy, a sukces staje się rezultatem klarownych działań.

Jesteśmy dostępni na:

• • youtube
  • linkedin
  • facebook
  • instagram

Blog Kancelarii Pasternak LEGAL ma charakter wyłącznie edukacyjny i zawiera treści jedynie o charakterze ogólnym, w których mogą zdarzyć się pominięcia jak i omyłki, a w szczególności dlatego, że artykuły na blogu są aktualne w dacie ich publikacji, zaś w późniejszym czasie mogą nie odzwierciedlać stanu zmieniających się przepisów prawa. Kancelaria nie bierze odpowiedzialności za jakąkolwiek szkodę, która została wyrządzona w związku zastosowaniem lub niezastosowaniem się do przekazanej na blogu treści, albowiem treści zawarte na blogu nie mogą stanowić w szczególności porady czy informacji prawnej wydawanej indywidualnie przy uwzględnieniu konkretnego stanu faktycznego i prawnego.