Przewłaszczenie na zabezpieczenie

autor: Łukasz Pasternak
16.09.2020
Umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie jest umową nienazwaną, która nie została uregulowana w kodeksie cywilnym, Umowa ta polega na tym, że dłużnik lub osoba trzecia przenosi własność rzeczy na wierzyciela, który zobowiązuje się względem zbywcy do korzystania z nabytego prawa wyłącznie w zakresie, w jakim jest to potrzebne dla zabezpieczenia wierzytelności, pozostawiając możliwość korzystania z niej przez dotychczasowego właściciela – dłużnika lub osobę trzecią.
Z powyższego wynika więc, że celem tej umowy jest zabezpieczenie wierzytelności. Umowa ta funkcjonuje w oparciu o zasadę swobody umów, wykorzystując instytucje kodeksu cywilnego takie jak przeniesienie własności pod warunkiem zawieszającym lub rozwiązującym.
Umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie w obrocie gospodarczym występuje w dwóch wariantach.
Pierwszy wariant polega na przeniesieniu własności rzeczy pod warunkiem rozwiązującym, polegającym na spłacie wierzytelności. Ziszczenie się warunku skutkuje powrotnym przeniesieniem własności. Ma zastosowanie w sytuacji gdy przedmiotem zabezpieczenia są rzeczy ruchome.
Drugi wariant przewłaszczenia na zabezpieczenie opiera się na wykorzystaniu dwóch umów o przeniesienie własności rzeczy. Pierwsza umowa polega na bezwarunkowym przeniesieniu własności rzeczy. Druga umowa polega, na tym że nabywca zobowiązuje się, pod warunkiem zawieszającym, do powrotnego przeniesienia własności z chwilą zaspokojenia zabezpieczonej wierzytelności. Wariant ten znajduje zastosowanie w przypadku gdy zabezpieczeniem jest nieruchomość, ale może mieć on również zastosowanie do sytuacji, w których przedmiotem zabezpieczenia są rzeczy ruchome.
Pamiętać należy, że w myśl obowiązujących przepisów prawa, w sytuacji gdy własność nieruchomości została by przeniesiona pod warunkiem, wówczas własność nieruchomości pozostała by nadał w „rękach” dłużnika., z uwagi na nieważność przeniesienia własności nieruchomości pod warunkiem. Wobec powyższego przeniesienie własności nieruchomości w przypadku zawarcia umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie musi mieć charakter bezwarunkowy. W umowie tej musi się również znaleźć zapis zobowiązujący Wierzyciela do powrotnego przeniesienia własności nieruchomości pod warunkiem zawieszającym, polegającym na zaspokojeniu zabezpieczonej wierzytelności.
Jednocześnie należy wskazać, że w przypadku rzeczy ruchomych możliwe jest przeniesienie własności tych rzeczy pod warunkiem. Dopuszczalne jest zawarcie jednej umowy o przeniesienie własności rzeczy ruchomej na zabezpieczenie oznaczonej wierzytelności pod warunkiem rozwiązującym poprzez zaspokojenie zabezpieczonej wierzytelności. W rzeczywistości w odniesieniu do rzeczy ruchomych przeważnie stosowany jest warunek rozwiązujący, co powoduje, że z chwilą spłaty długu ustają skutki przewłaszczenia.
W niniejszym opracowaniu kwestie związane z zabezpieczeniem wierzytelności bankowych zostaną pominięte, albowiem można by je zawrzeć w osobnym opracowaniu.
W sytuacji gdy dłużnik nie dokona spłaty w przewidzianym przez strony terminie Wierzyciel może zaspokoić się z przedmiotu zaspokojenia w następujący sposób:
1. może sprzedać rzecz z pominięciem sądowego postępowania egzekucyjnego;
2. może oddać przewłaszczoną rzecz do odpłatnego używania osobie trzeciej i w rezultacie zaspokoić się z pożytków jakie przynosi rzecz;
3. może przedmiot przewłaszczenia zachować i zaliczyć jego wartość na poczet wierzytelności.
Pamiętać należy, że sposób zabezpieczenie wierzytelności powinien być określony na zasadzie swobody umów. Strony umowy powinny określić, w jaki sposób ma być zaspokojona wierzytelność z przewłaszczonej rzeczy.
Istotnym jest, że przewłaszczenie na zabezpieczenie, w odróżnieniu od hipoteki i zastawu, nie wymaga od wierzyciela uzyskania tytułu wykonawczego, ani egzekwowania wierzytelności na drodze postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez komornika sądowego.
niniejsza informacja w żadnym wypadku nie stanowi i nie może stanowić porady prawnej, ani wiążącej informacji. Stan prawny do dnia publikacji mógł ulec zmianie
Subskrybuj Newsletter i bądź na bieżąco
Zapisz się, do naszego Newslettera. Raz w tygodniu informacje prawne lub informacje o najnowszych publikacjach - za darmo - prosto na twoją skrzynkę.
![]() |
Masz pytania?
Zapraszamy do kontaktu.
Skontaktuj sięMogą Cię zainteresować:
SPÓŁKA Z O.O. A ZUS.
CZY WSPÓLNICY SPÓŁKI MUSZĄ OPŁACAĆ SKŁADKI ZUS? Obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu oraz ubezpieczeniu rentowemu, podlegają wspólnicy spółek, których traktuje się jak pracowników...
Czytaj dalej
SPÓŁKA Z O.O. A ZUS.CZY MOŻNA WYBUDOWAĆ DOM BEZ POZWOLENIA NA BUDOWĘ?
DOM BEZ POZWOLENIA NA BUDOWĘ - CZY TO MOŻLIWE? Budowa domu jednorodzinnego, to spełnienie marzeń wielu rodzin, jednak wiąże się ona z pewnymi wymaganymi formalnościami. Zgodnie z Nowym Ł...
Czytaj dalej
CZY MOŻNA WYBUDOWAĆ DOM BEZ POZWOLENIA NA BUDOWĘ?ODSZKODOWANIE ZA OPÓŹNIONY LOT
OPÓŹNIONY LOT - CZY PRZYSŁUGUJE ODSZKODOWANIE? W obecnych realiach gospodarczych podróże lotnicze nabierają coraz większego znaczenia wobec czego warto zapoznać się do czego pasażer ma praw...
Czytaj dalej
ODSZKODOWANIE ZA OPÓŹNIONY LOTSkontaktuj się z nami
i dowiedz się jak możemy
Tobie pomóc
KANCELARIA WARSZAWA
Łukasz Pasternak Kancelaria Adwokacka
ul. Malborska 1/11,
03-286 Warszawa, piętro II
KANCELARIA MARKI
Al. J. Piłsudskiego 29, 05-270 Marki
mapa